PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN TRONG ĐẤU TRANH PHẢN BÁC QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG HIỆN NAY

  

Tóm tắt: Sau sự đổ vỡ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu vào thập kỷ cuối cùng của thế kỷ XX, các thế lực phản động trong và ngoài nước đang ra sức tấn công một cách tinh vi và hiểm độc vào cách mạng nước ta hòng lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa, xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, làm biến đổi xã hội ta theo quỹ đạo của chủ nghĩa tư bản. Trong giai đoạn cách mạng khoa học - công nghệ phát triển như vũ bão, đặc biệt là cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ tư, các thế lực phản động, thù địch tăng cường hoạt động chống phá trên không gian mạng, gây ảnh hưởng to lớn đến niềm tin vào Đảng, Nhà nước trong cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân. Bài viết tập trung làm rõ những nội cung cơ bản về không gian mạng, vai trò của cán bộ, đảng viên trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng và đề xuất một số giải pháp phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên trong tham gia đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay.

Từ khóa: Quan điểm sai trái, thù địch; Vai trò của cán bộ, đảng viên; Đấu tranh tư tưởng, lý luận

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là vấn đề có tính quy luật của cuộc đấu tranh chính trị, tư tưởng; là yêu cầu và nhiệm vụ cấp bách của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta góp phần bảo vệ, phát triển nền tảng tư tưởng, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước trong giai đoạn cách mạng mới. Trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, sự bùng nổ của công nghệ thông tin làm cho không gian mạng trở thành lĩnh vực nóng bỏng của cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận. Trong cuộc đấu tranh này, cán bộ, đảng viên là lực lượng xung kích, có vai trò quan trọng; phát huy vai trò trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không giang mạng là yêu cầu tất yếu khách quan góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

II. NỘI DUNG CHÍNH

2.1. Một số vấn đề về quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng và vai trò của cán bộ, đảng viên trong cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay

2.1.1. Một số vấn đề về quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng

Quan điểm sai trái, thù địch là những tư tưởng của các chủ thể có thể là một cá nhân, của một tổ chức thể hiện chính kiến của mình. Dưới góc độ chính trị - xã hội, đó chính là mối quan hệ của chủ thể với Đảng, Nhà nước, giai cấp công nhân, quần chúng nhân dân lao động và dân tộc. Đây là cơ sở quan trọng trong việc nhận diện, xem xét các quan điểm, tư tưởng.

Thuật ngữ “quan điểm sai trái, thù địch” trên không gian mạng là cách nói chung nhất về những thông tin được đăng tải trên không gian mạng, bao hàm nhiều cấp độ khác nhau như quan điểm “lệch lạc”, “sai lầm”, “sai trái”, “thù địch”. Tuy nhiên, thuật ngữ “quan điểm sai trái, thù địch” chủ yếu được sử dụng dưới hai cấp độ cơ bản: Quan điểm sai trái và quan điểm thù địch.

Trong “Đại Từ điển Tiếng Việt”, quan niệm về “sai trái” có nội hàm “Sai trái có nghĩa là không đúng với lẽ phải”[1]. Dưới góc độ chính trị, “Sai trái chỉ suy nghĩ, hành động, việc làm của cá nhân hay tổ chức trái với hệ tư tưởng, lập trường của giai cấp thống trị xã hội; trái với quan điểm, đường lối của chính đảng cầm quyền; trái với chủ trương, chính sách, luật pháp của nhà nước đương thời; thể hiện lập trường, quan điểm của giai cấp, tầng lớp đối lập với giai cấp, chính đảng cầm quyền; tác động xấu tới nhận thức, tư tưởng, tình cảm, thái độ của quần chúng đại diện cho cơ cấu xã hội - giai cấp trung tâm và là nền tảng của xã hội”[2].

Đến nay, quan niệm về quan điểm sai trái thường được giới chính trị và nghiên cứu lý luận nước ta thừa nhận một cách phổ biến trong các hoạt động của mình, đó là quan niệm của Ban Tuyên giáo Trung ương. Cụ thể: “Quan điểm sai trái: Những ý kiến trái với sự thật, có hại đến tư tưởng của cán bộ và nhân dân ta là những quan điểm sai trái, nhưng chưa phải là thù địch. Những quan điểm sai trái này thậm chí xuất hiện ngay trong nội bộ Đảng, trong tầng lớp trí thức vì thiếu thông tin, hoặc vì phương pháp tư duy sai lầm”[3]. Nguyên nhân dẫn đến quan điểm sai trái là do chủ thể hạn chế về trình độ nhận thức; họ không biết, không hiểu nên đưa ra các quan điểm của mình và cho rằng nó là đúng nhưng thực chất là sai trái. Mặt khác, do chủ thể bất đồng về lợi ích với một đối tượng hay một lớp đối tượng nào đó, họ chưa là những kẻ thù địch nhưng họ cố tình đưa ra các quan điểm sai trái để mang lại lợi ích cho cá nhân.

Trong “Đại Từ điển Tiếng Việt” cũng có nhiều quan niệm về “thù địch” với nội hàm: “Thù địch có nghĩa chỉ kẻ thù chống đối lại một cách quyết liệt”[4]; “Thù địch là kẻ ở phía đối lập, có hành động, tư tưởng chống đối lại một cách quyết liệt”[5]… Các quan niệm này có sự đồng nhất về nội dung, bản chất, thể hiện ở những vấn đề chủ yếu sau: Chỉ kẻ thù có tư tưởng chính trị đối lập, có lợi ích đối kháng với giai cấp trung tâm của xã hội, của chính đảng cầm quyền, của nhà nước và chế độ xã hội nhà nước đương thời; đó là kẻ hành động chống quyết liệt đối với hệ tư tưởng chính thống và nền tảng tư tưởng của xã hội hiện tồn; với lập trường, quan điểm, đường lối của giai cấp và chính đảng cầm quyền, với chế độ xã hội và nhà nước đương thời.

Quan điểm thù địch là lập trường chính trị, quan niệm, thái độ chính trị của cá nhân, tổ chức trái với sự thật, trái với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và luật pháp của Nhà nước, nhằm mục đích phá hoại sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, chống phá quyết liệt Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; sự toàn vẹn lãnh thổ và trật tự an toàn xã hội; sự đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế; con đường đi lên chủ nghĩa xã hội và công cuộc đổi mới của Việt Nam. Quan điểm thù địch thì ở cấp độ cao hơn quan điểm sai trái, bản thân nó đã chứa đựng những quan điểm sai trái, nhưng quan điểm này luôn đối lập về lợi ích và lập trường giai cấp với một chủ thể khác. Chủ thể của quan điểm thù địch thường là những kẻ đối lập về lập trường tư tưởng và đối lập về lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam.

Ở Việt Nam, do tính chất phức tạp và quyết liệt của đấu tranh giai cấp hiện đại, trên thực tiễn chính trị - xã hội, chúng ta thường sử dụng định ngữ kép là “sai trái, thù địch” để chỉ các quan điểm đối lập với lập trường, lợi ích của giai cấp công nhân, Đảng Cộng sản Việt Nam và dân tộc Việt Nam. Trong đó, “sai trái” được sử dụng để nhấn mạnh tới phương diện phản khoa học, xuyên tạc thực tiễn; “thù địch” là để nhấn mạnh tới sự đối lập với lợi ích, lập trường giai cấp công nhân, dân tộc Việt Nam. Xét trên phạm vi rộng, quan điểm sai trái, thù địch có thể hiểu là những nhận thức, suy nghĩ, thái độ trái ngược với lập trường, quan điểm, lợi ích của giai cấp thống trị và hệ thống chính trị cầm quyền. Theo phạm vi hẹp, ở Việt Nam, quan điểm sai trái, thù địch có thể hiểu là những nhận thức, quan điểm trái ngược với lập trường, lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam, đối lập nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam (cốt lõi Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh) và xuyên tạc nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, được thể hiện qua các hành vi tuyên truyền xuyên tạc, đăng tải thông tin, bài viết có nội dung xấu, độc hại, bịa đặt, vu cáo, tung tin sai sự thật... nhằm gây rối loạn thông tin, gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nói cách khác, quan điểm sai trái, thù địch là các quan điểm, tư tưởng đối nghịch lập trường, lợi ích của Đảng, Nhà nước, Nhân dân Việt Nam, phản ánh sai sự thật, thiếu khách quan, phản khoa học, phản cách mạng về những vấn đề chính trị xã hội ở nước ta, chống phá cách mạng Việt Nam, hướng Việt Nam đi theo con đường tư bản chủ nghĩa.

Với tư cách là một bộ phận của cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch là tổng thể các hoạt động của cả hệ thống chính trị và của toàn dân sử dụng sức mạnh vật chất, tinh thần chống lại, phủ nhận, loại bỏ các quan điểm, tư tưởng của các thế lực thù địch chống phá cách mạng Việt Nam nhằm củng cố, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong toàn xã hội. Thực chất đây là cuộc đấu tranh giữa ý thức hệ xã hội chủ nghĩa với ý thức hệ tư bản chủ nghĩa, diễn ra lâu dài, phức tạp, tính chất ngày càng quyết liệt nhằm vạch trần bản chất, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, củng cố và tăng cường niềm tin khoa học vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, sự lãnh đạo của Đảng, sự thành công của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, sự bùng nổ của kỷ nguyên Internet với sự xuất hiện của không gian mạng đã tác động và làm thay đổi mạnh mẽ mọi mặt của đời sống xã hội. Luật An ninh mạng xác định: “Không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian”[6]. Tuy nhiên chính tính chất “không bị giới hạn bởi không gian và thời gian” với đặc trưng là tính mở, tự do, đa dạng, nhiều khi xóa nhòa danh giới giữa thực và ảo mà không gian mạng đặt ra không ít thách thức trong cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận trên không gian mạng mà trước hết là đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch. Các thế lực thù địch sử dụng nhiều thủ đoạn, phương thức tinh vi hơn, xảo quyệt hơn, tác động đến nhiều tầng lớp nhân dân trong đó “Cán bộ, đảng viên tiếp tục là đối tượng, mục tiêu mà các thế lực thù địch tập trung lôi kéo, kích động, chia rẽ”[7].

Thông qua các nền tảng xã hội như Facebook, Zalo, Youtube, Instagram, Linkedin, Zingme, Google, Tik Tok… để đăng tải thông tin xấu độc, sai sự thật, bóp méo, xuyên tạc quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước, phủ nhận những thành tựu to lớn của công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, lợi dụng hoặc cường điệu hóa những hạn chế, khuyết điểm, kích động, lôi kéo các phần tử chống phá cách mạng, chia rẻ đoàn kết nội bộ, gây hoang mang dư luận, thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ nhằm câu like, thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng, làm giảm sút niềm tin của nhân dân với Đảng, với chế độ, với mục tiêu, con đường đi lên xã hội chủ nghĩa… Bên cạnh đó, các thế lực thù địch còn cổ vũ và tuyên truyền trên Internet và mạng xã hội những mặt trái của xã hội, khai thác những thông tin tiêu cực, không chính thống, chưa rõ ràng để dẫn dắt dư luận theo hướng tiêu cực, làm cho người đọc mơ hồ, mất cảnh giác, tạo sự hoài nghi, từ đó từng bước làm chuyển hóa dần sang tư tưởng sai trái, phản động, thù địch… Đối tượng chúng hướng đến là các giai cấp, các tầng lớp nhân dân tham gia các hoạt động trên không gian mạng mà trước hết là những thành phần xã hội, cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; đến thế hệ trẻ nhất là học sinh, sinh viên… làm cho cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng thêm gay go, phức tạp, khó nhận diện, khó dự đoán và tác động ngày càng to lớn.

Mặc dù vậy, về bản chất cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng vẫn sẽ là cuộc đấu tranh ý thức hệ một mất một còn, nhằm vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, bảo vệ những giá trị tốt đẹp của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vai trò lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới.

2.1.2. Vai trò của cán bộ, đảng viên trong cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay

Sự phát triển mạng mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ 4.0, sự bùng nổ của Internet và các nền tảng mạng xã hội làm cho cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng nhằm bảo vệ nền tảng, tư tưởng của Đảng diễn ra gay go, phức tạp. Trong cuộc đấu tranh này đòi hỏi phải huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, các tổ chức chính trị xã hội và toàn thể nhân dân đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Trong đó, cán bộ, đảng viên có vai trò nòng cốt và phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên trong tham gia đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay là yêu cầu khách quan của cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận trong điều kiện mới, vừa mang tính cấp bách, chiến lược lâu dài.

Thực tế cho thấy, trên không gian mạng chứa đựng nhiều thông tin, có cả thông tin khoa học, thông tin đại chúng và có cả các thông tin xấu độc, sai trái, thù địch. Vạch trần bản chất của các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng là công việc khó khăn đòi hỏi các chủ thể khai thác thông tin phải có đủ bản lĩnh trình độ và kinh nghiệm lý luận và thực tiễn. Do đó, nếu người khai thác và sử dụng thông tin trên không gian mạng thiếu kiến thức, trình độ chuyên môn và kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, sẽ rất khó phân biệt được thật - giả, đúng - sai, quan điểm chính thống - quan điểm không chính thống, thậm chí trở thành người chia sẻ thông tin sai trái, thù địch trên không gian mạng một cách không chủ đích. Với tính năng tương tác cao và tiện ích cho người sử dụng, nhất là sử dụng mạng theo từng lĩnh vực mà cộng đồng sử dụng mạng quan tâm thì những thông tin sai trái, thù địch không những không được vạch trần, ngăn chặn, trái lại có thể còn được lan truyền nhanh chóng trong cộng đồng mạng. Chính sự lan truyền nhanh chóng đó tạo ra một cơn “sốt” trên mạng xã hội, có sức thu hút lớn đối với rất nhiều người quan tâm.

Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng mạng xã hội đã thu hút sự tham gia thực sự đông đảo của mọi người trong đó có cán bộ, đảng viên. Do đó, phát huy có hiệu quả vai trò của cán bộ, đảng viên trong đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng có ý nghĩa vô cùng to lớn. Điều này không chỉ ở chỗ, cán bộ, đảng viên sẽ góp phần vạch ra bản chất của các âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng mà còn là cơ sở xây dựng “hệ miễn dịch” cho cán bộ, đảng viên từ bên trong, đảm bảo cho cán bộ, đảng viên thực sự “vững vàng”, có lập trường tư tưởng, có đủ bản lĩnh trước những tác động của các quan điểm sai trái, thù địch từ đó xây dựng phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới

2.2. Thực trạng phát huy vai trò của cán bộ đảng viên trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay

Về cơ bản, phải khẳng định, thời gian qua đội ngũ cán bộ, đảng viên đã luôn giữ vững và phát huy được phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị khi tham gia hành động, phát ngôn trên môi trường mạng xã hội. Nhiều Đảng viên có ý thức tốt, có trình độ nhận thức cao, hiểu rõ, đầy đủ, đúng đắn các vấn đề thực tiễn đất nước đang diễn ra. Họ chủ động đấu tranh chống lại các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch bằng cách tích cực tuyên truyền quan điểm, tư tưởng, đường lối của Đảng; chủ trương, chính sách của Nhà nước, quyết tâm bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, mạng xã hội có thể có nhiều rủi ro tiềm ẩn đối với các cán bộ đảng viên, cụ thể:

Một là, tham gia bình luận, chia sẻ những thông tin chưa được kiểm chứng hoặc mang tính chất kích động, mang tính chất lan truyền vào các mục đích xấu (công kích cá nhân, bàn luận những điều không có thực, suy diễn cá nhân...)

Hai là, một số bộ phận cán bộ có thói quen thường xuyên truy cập vào các trang mạng xã hội tại nơi làm việc với mục đích cá nhân như bàn luận, mua sắm, dẫn đến giảm hiệu quả công việc, gây thất thoát tài nguyên, lãng phí thời gian làm việc cho đơn vị.

Ba là, mạng xã hội làm gia tăng nguy cơ lộ, lọt bí mật kinh doanh của đơn vị công tác, thậm chí có nguy cơ làm lộ bí mật nhà nước. Một số cán bộ, Đảng viên có trách nhiệm ý thức bảo mật chưa tốt, trong khi các tài liệu, hoạt động được lưu ở máy tính văn phòng hay những bàn luận thiếu chủ đích của cán bộ, nhân viên có thể được đưa lên các trang mạng một cách vô tình hay hữu ý, gây ra những luồng dư luận xã hội không tốt sẽ làm ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu của đơn vị.

Bốn là, mặt khác nếu như sử dụng mạng xã hội không cẩn thận có thể bị lộ, bị mất cắp những thông tin cá nhân quan trọng. Từ đó, các đối tượng có thể giả danh cán bộ để ăn cắp thông tin, dữ liệu hoặc tuyên truyền, lôi kéo, dụ dỗ người khác vào các hoạt động vi phạm pháp luật. 

Thực trạng hiện nay cho thấy, bên cạnh đại đa số cán bộ, đảng viên có ý thức trách nhiệm, tham gia mạng xã hội một cách có văn hóa, có lập trường và chính kiến, chủ động nhận diện, đấu tranh phản bác những quan điểm sai trái, phản động và những thông tin xấu độc trên mạng xã hội thì vẫn còn một số cán bộ, đảng viên thờ ơ, vô cảm trước những thông tin sai trái đó. Không dừng lại ở lời nói, hành động trong cuộc sống, Mạng xã hội đã trở thành môi trường để một số cán bộ, đảng viên đưa ra những thông tin bịa đặt, với cách phát ngôn tùy tiện, thiếu tính xây dựng, gây phân tâm trong dư luận; ảnh hưởng không tốt đến uy tín của đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Qua các giai đoạn cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn quan tâm đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng. Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” khẳng định bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là “Bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ Nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hoà bình, ổn định để phát triển đất nước”.

Trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, các thế lực thù địch, phản động ngày càng đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình” để chống phá cách mạng nước ta. Trên lĩnh vực tư tưởng, chúng dùng mọi thủ đoạn để xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào nền tảng tư tưởng của Đảng, vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Để thực hiện điều đó, chúng lợi dụng Internet, mạng xã hội để tuyên truyền, kích động, chống phá cách mạng Việt Nam với những hình thức ngày càng tinh vi, phức tạp với mức độ nguy hiểm khó lường. Vì vậy, việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống lại những quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội là nhiệm vụ vô cùng cấp bách hiện nay.

Các thế lực thù địch tập trung chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng trên mạng xã hội vì nhiều lý do khác nhau. Thứ nhất, đó là do đặc điểm chung của mạng xã hội như tốc độ truyền tin nhanh, khả năng lan rộng cao, hiệu quả, miễn phí,…Thứ hai, do đặc điểm của người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam hiện nay: Việt Nam là nước có số người dùng Internet và mạng xã hội  thuộc tốp đầu trên thế giới, với hơn 62 triệu người dùng mạng xã hội (chiếm 64% dân số); Độ tuổi người sử dụng mạng xã hội trẻ, từ 18 đến 34 tuổi chiếm hơn 30%; Thời gian trung bình lên mạng xã hội hàng ngày là 2 giờ 32 phút; Tỷ lệ người dùng mạng xã hội cho công việc lên đến 45%. Ở Việt Nam hiện nay có nhiều mạng xã hội đang hoạt động phổ biến như: Facebook, Zalo, Tiktok, Youtube, Instagram, Twitter,… đứng thứ 7 trong 10 nước có số người sử dụng mạng xã hội nhiều nhất thế giới.

Cùng với những giá trị tích cực thì mạng xã hội cũng bộc lộ những mặt trái của nó đối với sự phát triển của đất nước. Thực tế cho thấy, bên cạnh các thông tin bổ ích, có giá trị đối với xã hội thì còn có không ít những thông tin, hình ảnh có nội dung xấu độc, có thông tin sai trái như: Phủ nhận thành tựu của công cuộc đổi mới; Chống phá đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; Vu cáo, bịa đặt, bôi xấu các đồng chí lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, gây chia rẽ đoàn kết nội bộ, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ của chúng ta trên mọi lĩnh vực. Đặc biệt, chúng tập  trung tấn công, xuyên tạc nền tảng tư tưởng của Đảng: Các thế lực thù địch cho rằng việc vận dụng chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam là một sai lầm lịch sử, chỉ đưa đến tai họa vì chủ nghĩa Mác-Lênin là tư tưởng ngoại lai, chỉ phù hợp với một chừng mực nào đó với trình độ, lực lượng sản xuất và văn hóa Nga, không phù hợp với thế kỷ này, với truyền thống dân tộc Việt Nam; chúng đưa ra luận điệu rằng Đảng Cộng sản Việt Nam đã làm tròn nhiệm vụ lịch sử là giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, điều kiện hiện nay không còn phù hợp nữa, nên để lực lượng mới đưa đất nước tiến lên;...

Các thế lực thù địch chống phá chúng ta trên mạng xã hội thông qua nhiều hình thức tinh vi, phức tạp, khó lường như: Những trang web độc hại được liên kết vào các trang mạng xã hội có nội dung xấu, độc được chúng tung lên Internet, mạng xã hội những tin bài, đoạn video có nội dung xấu với tần suất ngày càng dày đặc. Chúng tập trung vào mục đích phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng, tạo ra tư tưởng chống Việt Nam trên mạng xã hội.

Tác hại của những thông tin xấu, độc trên mạng xã hội do các thế lực thù địch thực hiện đã có tác động tiêu cực đến tình hình dư luận xã hội, tư tưởng, gây tâm lý nghi ngờ, hoang mang, dao động, làm giảm sút lòng tin của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.

2.3. Một số giải pháp phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay

2.3.1. Nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức và lối sống văn hóa cho cán bộ, đảng viên.

Mỗi cán bộ, công chức đảng viên cần nâng cao tinh thần cảnh giác trước các thông tin xuyên tạc, bôi nhọ, thông tin xấu, độc trên mạng xã hội. Phải luôn chủ động nâng cao kiến thức xã hội về mọi mặt, nhằm xây dựng cho mình nhận thức chính trị đúng đắn để xem xét, tiếp cận thông tin một cách khách quan, đầy đủ, chính xác từ những nguồn thông tin chính thống, tránh tiếp cận thông tin phiến diện, một chiều. Cảnh giác trước các nguồn thông tin sai trái, thù địch, trái với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Bên cạnh đó phải có ý thức tự giác, phát huy tính kỷ luật của người cán bộ, đảng viên trong quá trình tiếp xúc thông tin; chấp hành tốt các quy định về quyền thông tin, phạm vi thông tin theo quy định của Hiến pháp năm 2013, Luật Tiếp cận Thông tin năm 2016 và Luật An ninh mạng; những điều Đảng viên không được làm (Quy định 47-QĐ/TW, ngày 01-11-2011 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng)…

Do đó, nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống văn hóa là giải pháp hàng đầu, là cơ sở, nền tảng quan trọng xây dựng bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng của thanh niên, làm chuyển biến sâu sắc nhận thức, trách nhiệm, xây dựng động cơ, thái độ trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng.

Việc sử dụng mạng xã hội đối với cán bộ, Đảng viên đã trở nên rất phổ biến hiện nay. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, việc cán bộ, Đảng viên ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng mạng xã hội đã góp phần tạo ra hiệu quả nhất định đối với hoạt động của đơn vị. Lợi ích của mạng xã hội đã được phân tích ở nhiều chủ đề. Dưới góc độ ảnh hưởng tích cực của mạng xã hội đến cán bộ, Đảng viên, có thể nhắc lại vài lợi ích như: Một là, mạng xã hội giúp mọi người thu thập, trao đổi thông tin một cách nhanh chóng, thuận tiện, giúp cán bộ phát triển nhận thức, tư duy và kỹ năng sống; Hai là, mạng xã hội là công cụ truyền thông mạnh mẽ, góp phần tích cực vào sự phát triển của văn hóa doanh nghiệp trong đơn vị; Ba là, mạng xã hội góp phần truyền thông, chuyển hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước thành thực tiễn đời sống, công việc hàng ngày của các cán bộ, Đảng viên đang công tác.

Cán bộ, đảng viên là lực lượng tham gia đông đảo trên không gian mạng, tiếp xúc trực tiếp với các quan điểm sai trái, thù địch nhưng một số cán bộ, đảng viên có vốn sống chưa nhiều, nhận thức chính trị chưa sâu sắc, chưa có nhiều kinh nghiệm, kỹ năng trong xử lý các thông tin xấu, độc trên không gian mạng... Do đó, khi tham gia mạng xã hội, dễ bị tác động bởi sự đa chiều, phức tạp của hệ thống thông tin trên không gian mạng, khó nhận thức được bản chất, âm mưu thủ đoạn thâm độc của kẻ thù từ đó ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. Chính vì vậy, làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống là quá trình xây dựng từ bên trong, tạo “hệ miễn dịch”, “sức đề kháng” cho cán bộ, đảng viên trong quá trình đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch.

Tập trung làm tốt công tác giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm đường lối của Đảng, bản chất, âm ưu thủ đoạn của kẻ thù nhất. Quán triệt cho thanh niên nắm vững và thực hiện tốt Chỉ thị số 28-CT/TW ngày 16/9/2013 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XI) về tăng cường công tác đảm bảo an toàn thông tin mạng, Chỉ thị số 15/CT-TTg, ngày 17/6/2014 của Thủ tướng Chính phủ “Về tăng cường công tác đảm bảo an ninh và an toàn thông tin mạng trong tình hình mới” và Thông báo số 17/TB-VPTW ngày 23/8/2016 của Thường trực Ban Bí thư “Về biện pháp cấp bách bảo đảm an ninh, an toàn thông tin mạng; Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”; đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”... tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tận dụng ưu thế tối đa của các công cụ truyền thông hiện đại, các nền tảng mạng xã hội để tiến hành giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống văn hóa cho cán bộ, đảng viên, trên cơ sở đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm, bản lĩnh chính trị của thanh niên trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay.

2.3.2. Quản lý chặt chẽ công tác tư tưởng, kịp thời định hướng cho cán bộ đảng viên trước những vấn đề nhạy cảm, phức tạp trên không gian mạng

Hiện nay, không gian mạng đang bùng bổ mạnh mẽ với hàng loạt các nền tảng xã hội ra đời và hoạt động, tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Bên cạnh những mặt tích cực, không gian mạng trở thành mảnh đất “màu mỡ” để kẻ thù lợi dụng đưa quan điểm sai trái, thù địch hòng chống phá cách mạng Việt Nam. Các thế lực thù địch triệt để lợi dụng không gian mạng tiến hành các thủ đoạn chống phá ngày càng tinh vi, xảo quyệt, nguy hiểm hơn tác động mạnh mẽ hơn đến các tầng lớp nhân dân nhất là thanh niên. Thông qua các luận điểm của mình, kẻ thù xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm đường lối của Đảng, lợi dụng cường điệu hóa những hạn chế, khuyết điểm cả Đảng, hệ thống chính trị trong lãnh đạo, quản lý nhà nước, bôi nhọ lãnh tụ… tác động to lớn đến thế hệ trẻ, giới trẻ dễ bị dao động trước những tác động đa chiều từ hệ thống thông tin phức tạp, chưa được kiểm chính trên không gian mạng. Chính vì vậy, việc quản lý chặt chẽ tư tưởng của cán bộ, đảng viên đóng vai trò quan trọng, không chỉ là cơ sở để giữ vững định hướng tư tưởng chính trị cho thanh niên, kịp thời uốn nắn những nhận thức tư tưởng chưa chính xác, mà còn là cơ sở để thanh niên đứng vững trên lập trường trong cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay. Theo đó, cần phát huy tốt vai trò của các thành phần, lực lượng nhất là Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trong quản lý tư tưởng cán bộ, đảng viên còn trong độ tuổi thanh niên, đa dạng hóa hình thức quản lý tư tưởng, quản lý chặt chẽ các hoạt động của thanh niên trên không gian mạng nhất là trên các nền tảng mạng xã hội. Trên thực tế cho thấy, quản lý chặt chẽ tư tưởng của thanh niên là sẽ quyết định trực tiếp đến kết quả đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng của thanh niên hiện nay.

Bên cạnh đó, cần tích cực nghiên cứu, cung cấp những luận cứ khoa học bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện mới; luận giải cơ sở khoa học của các quan điểm, đường lối của đảng, nguyên nhân khách quan, chủ quan của những hạn chế, thiếu sót trong quá trình lãnh đạo, quản lý nhà nước kịp thời cung cấp thông tin trước các hiện tượng xã hội phức tạp để định hướng dư luận hiệu quả trên không gian mạng, không để diễn biến phức tạp, khó kiểm soát… làm cơ sở để thanh niên nhận thức và tiến hành đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay hiệu quả.

Mỗi cán bộ, công chức, đảng viên khi tham gia mạng xã hội cần biến trang mạng xã hội của mình thành một kênh thông tin, tuyên truyền thường xuyên, chính thống về chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Đồng thời, chủ động phân tích, bình luận, chia sẻ các bài viết về những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, những mô hình mới, cách làm hay trong các phong trào thi đua yêu nước, học tập và làm theo tư tưởng, phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh. Cùng với đó phải tố giác và sẵn sàng tham gia đấu tranh ngăn chặn kẻ xấu kích động việc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, kịp thời thông báo cho các cơ quan chức năng để xử lý.

2.3.3. Đa dạng hóa nội dung, hình thức đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch của cán bộ, đảng viên trong tình hình mới

Không gian mạng là không gian mở, không bị giới hạn bởi không gian, thời gian, lượng thông tin và lực lượng tham gia. Do đó, quá trình đấu tranh phản bác quan điểm sai trái thù địch của cán bộ, đảng viên ở độ tuổi thanh niên trên không gian mạng muốn đem lại hiệu quả cần tiến hành đa dạng hóa hình thức, nội dung đấu tranh trên không gian mạng phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của thanh niên, khi đó vừa thu hút lôi kéo được đông đảo thanh niên tham gia, vừa nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động của quá trình đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay.

Trước hết cần phát huy có hiệu quả các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Blog… để tập hợp, tuyên truyền, phổ biến quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm đường lối của Đảng, những giá trị đạo đức, văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc đến các tầng lớp xã hội, góp phần định hướng có hiệu quả dư luận xã hội, thực hiện nhất quán quan điểm “lấy xây để chống”, “dùng tích cực để đẩy lùi tiêu cực”. Trên cơ sở kết quả của quá trình tuyên truyền, giáo dục giúp mọi người nhận thức được bản chất của luận điệu xuyên tạc, bóp méo sự thật, làm cơ sở phát huy sức mạng của tổng hợp trong đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay.

Phát huy vai trò, tính chủ động của Ban Chỉ đạo các cấp về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch (gọi tắt là Ban Chỉ đạo 35); đẩy mạnh tuyên truyền đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên chia sẻ những thông tin chính thống để cùng tuyên truyền vận động bạn bè, người thân, đồng nghiệp, cộng đồng hiểu và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp; bên cạnh đó cần định hướng những trang thông tin, những tài khoản facebook chính thống để cán bộ, công chức, đảng viên theo dõi, cập nhật thông tin.

2.3.4. Đẩy mạnh bồi dưỡng năng lực đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng cho cán bộ, đảng viên

Bốn là, các cấp ủy, chính quyền cơ sở thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng, định hướng kịp thời dư luận xã hội trong cán bộ, công chức đảng viên; thường xuyên tổ chức sinh hoạt nhằm kịp thời trao đổi, làm rõ, vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn từ những thông tin xấu xa, độc hại, ác ý của các thế lực thù địch, phản động. Cần dựa vào những tài liệu, thông tin chính thống, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên để tổ chức cung cấp nhanh cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động những luận cứ, thông tin xác đáng và dựa vào đó, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông tin xấu độc trên mạng xã hội.

Năng lực đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch có vai trò vô cùng quan trọng, quyết định trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả đấu tranh của cán bộ, đảng viên trên không gian mạng. Đòi hỏi phải quan tâm, bồi dưỡng toàn diện cả kiến trức chính trị xã hội đến kỹ năng khai thác sử dụng công nghệ thông tin, kinh nghiệm xử lý các tình huống phức tạp trên không gian mạng…

Trong đó, tập trung giáo dục nâng cao nhận thức chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm đường lối của Đảng, giáo dục cho cán bộ, đảng viên về truyền thống đạo đức, văn hóa tốt đẹp của dân tộc trên cơ sở đó khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc. Giáo dục nâng cao nhận thức của thanh niên đối với âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, bản chất của chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, thủ đoạn thức đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”… Bên cạnh đó, tập trung trang bị kiến thức toàn diện cho thanh niên góp phần xây dựng thanh niên thực sự vừa hồng vừa chuyên, thực sự là chủ nhân tương lai của đất nước.

Với tình đặc thù của cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng, cần giáo dục cho cán bộ, đảng viên kỹ năng khai thác và sử dụng có hiệu quả công nghệ thông tin, kỹ năng tham gia các nền tảng số, mạng xã hội, những tác động trái chiều từ không gian mạng đến thanh niên, kinh nghiệm xử lý xã tình huống phức tạp trên không gian mạng… làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tiến hành có hiệu quả cuộc đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay.

Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của bồi dưỡng kỹ năng đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên mạng xã hội theo tinh thần Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII, thời gian qua, đội ngũ đảng viên, giảng viên, viên chức của trường luôn tích cực tham gia đấu tranh, tuyên truyền, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng nói chung và trên mạng xã hội nói riêng thông qua những bài giảng, bài viết, thông tin thời sự, sinh hoạt chuyên đề, chia sẻ những bài viết chính thống trên các trang mạng xã hội,…Từ đó, chủ động phòng chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tăng hiệu quả công tác tuyên truyền, đấu tranh phản bác lại những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, góp phần ổn định tư tưởng trong học viên, cán bộ, đảng viên, viên chức, người lao động nhà trường.

III. KẾT LUẬN

Đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng hiện nay là cuộc đấu tranh lâu dài, khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng. Trong đó, cán bộ, đảng viên phải là lực lượng xung kích, đi đầu, có vai trò quan trọng góp phần làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, thực sự xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

        NHB - H3

---

[1] Nguyễn Như Ý (Chủ biên, 2010), Đại Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, Hà Nội, tr.1425.

[2] Viện Khoa học Xã hội Nhân văn quân sự (2007), Từ điển công tác đảng, công tác chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội, tr.627.

[3] Nguyễn Hồng Vinh (Chủ biên, 2007), Phê phán, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Tài liệu tham khảo nội bộ (Ban Tuyên giáo Trung ương), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.22.

[4] Nguyễn Như Ý (Chủ biên, 2010), Đại Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, Hà Nội, tr.1594.

[5] Ngôn ngữ học Việt Nam (1998), Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Thanh Hóa, Thanh Hóa, tr.1153.

[6] Quốc hội (2018), Luật số 24/2018/QH14 ngày 12 tháng 6 năm 2018, Luật An ninh mạng, Hà Nội, tr.1.

[7] Ban Chấp hành trung ương (2015), Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24 tháng 3 năm 2015 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015 - 2030, Hà Nội, tr.2.