Chủ tịch Hồ Chí
Minh là một tấm gương ngời sáng về tư cách của một người cách mạng; là người
“vật chất không thể chuyển lay, uy vũ không thể khuất phục”, luôn “lo trước
thiên hạ, vui sau thiên hạ”. Người luôn luôn nêu cao ý thức tiết kiệm, chống
tham ô, lãng phí, quan liêu. Trong tác phẩm Ðường Kách mệnh, Người viết về tư
cách người cách mạng: "Tự mình phải cần kiệm, vị công vong tư, không hiếu
danh, không kiêu ngạo, nói thì phải làm, ít lòng ham muốn về vật chất...".
Ngay khi Cách mạng
Tháng Tám thành công, ngày 3-9-1945, trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm
thời, Người nêu "Những nhiệm vụ cấp bách của Nhà nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa" và "đề nghị mở một chiến dịch giáo dục lại tinh thần nhân
dân bằng cách thực hiện: cần, kiệm, liêm, chính".
Trong những năm
tháng kháng chiến gian khổ chống thực dân Pháp xâm lược, Người thường nhắc nhở
đồng bào, cán bộ, chiến sĩ kết hợp chặt chẽ phong trào thi đua giết giặc với
phong trào tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí,
chống quan liêu.
Năm 1947, Người
viết tác phẩm Sửa đổi lối làm việc nêu rõ: Phải rèn luyện đạo đức cách mạng, ra
sức chống những thói hư tật xấu, lên mặt quan cách mạng, hẹp hòi, tư túi, v.v...
Năm 1952, trong
tác phẩm Thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, chống bệnh quan liêu,
Người phân tích rõ biểu hiện, bản chất, tác hại, nguyên nhân và những biện pháp
chống các bệnh này và thực hành chính sách tiết kiệm.
Ngày 3-2-1969,
nhân dịp kỷ niệm thành lập Ðảng, Người viết bài Nâng cao đạo đức cách mạng,
quét sạch chủ nghĩa cá nhân.
Trước lúc đi xa
Người căn dặn trong Di chúc: "Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm
nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư".
Cuộc đời của Chủ
tịch Hồ Chí Minh là tấm gương ngời sáng về đức cần kiệm liêm chính, chí công vô
tư, là mẫu mực về đời riêng trong sáng, nếp sống giản dị, khiêm tốn. Cuộc đời
Người từ một phụ bếp trên tàu, một thợ ảnh ở ngõ hẻm Compoint đến khi trở thành
Chủ tịch nước vẫn luôn là những tháng ngày thanh bạch, tiết kiệm và giản dị.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc về đức cần,
kiệm. Người tóm tắt, "cần" tức là tăng năng suất trong công tác, bất
kỳ công tác gì; "kiệm" tức là không lãng phí thì giờ, của cải của
mình và của nhân dân; "liêm" tức là không tham ô, luôn tôn trọng, giữ
gìn của công và của nhân dân; "chính" là việc phải dù nhỏ cũng làm,
việc trái dù nhỏ cũng tránh. Cho đến lúc phải từ biệt thế giới này, Người căn
dặn: "Sau khi tôi đã qua đời, chớ nên tổ chức điếu phúng linh đình, để
khỏi lãng phí thì giờ và tiền bạc của nhân dân".
Theo Chủ tịch Hồ
Chí Minh, thực hành tiết kiệm không phải là bủn xỉn, "không phải xem đồng
tiền to bằng cái nong", gặp việc đáng làm cũng không làm, đáng tiêu cũng không
tiêu. Tiết kiệm không phải là ép mọi người nhịn ăn, nhịn mặc; trái lại, cốt để
giúp vào tăng gia sản xuất, để dần dần nâng cao mức sống của nhân dân; tiết
kiệm để tích trữ thêm vốn cho công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa,
để cải thiện đời sống nhân dân. Tiết kiệm bao gồm: tiết kiệm sức lao động, tiết
kiệm thời gian, tiết kiệm tiền của và tất cả mọi người đều phải tiết kiệm. Chủ
tịch Hồ Chí Minh coi thực hành tiết kiệm là một quy luật đi lên của một đất
nước, một phương pháp của chế độ kinh tế, không phải chỉ nước nghèo mới thực
hành tiết kiệm, mà cả nước giàu cũng phải tiết kiệm. Người còn chỉ rõ:
"Một dân tộc biết cần, kiệm, biết liêm sỉ là một dân tộc giàu về vật chất,
mạnh về tinh thần, là một dân tộc văn minh, tiến bộ".
Muốn thành công trong
thực hành tiết kiệm, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh phải tẩy sạch nạn tham ô, lãng
phí và bệnh quan liêu. Người chỉ rõ: Tham ô đối với cán bộ, đó là "ăn cắp
của công làm của tư, đục khoét của nhân dân, ăn bớt của bộ đội, tiêu ít mà khai
nhiều, lợi dụng của chung để làm quỹ riêng"; đối với nhân dân, đó là
"ăn cắp của công, khai gian, lậu thuế". Còn lãng phí bao gồm nhiều
mặt: lãng phí sức lao động, lãng phí thời gian, lãng phí tiền của, lãng phí của
cải vật chất của nhân dân, của đất nước. Nguyên nhân gây ra lãng phí, theo Chủ
tịch Hồ Chí Minh là do trình độ non kém, do thiếu kiến thức nghiệp vụ chuyên
môn, do độc đoán đưa ra những quyết định sai lầm. Người còn chỉ rõ: "Tham
ô có hại, nhưng lãng phí có khi còn hại nhiều hơn: nó tai hại hơn tham ô, lãng
phí, Người kết luận: "Tham ô là trộm cướp. Lãng phí tuy không lấy của công
đút túi, song kết quả cũng rất tai hại cho nhân dân, cho Chính phủ. Có khi tai
hại hơn nạn tham ô".
Chủ tịch Hồ Chí
Minh không chỉ làm rõ khái niệm, nội dung, tác hại, mà còn phân tích nguyên
nhân dẫn đến tham ô, lãng phí, đó là bệnh quan liêu: "Có nạn tham ô và
lãng phí là vì bệnh quan liêu. Vì những người và những cơ quan lãnh đạo từ cấp
trên đến cấp dưới không sát công việc thực tế, không theo dõi và giáo dục cán
bộ, không gần gũi quần chúng. Ðối với công việc thì trọng hình thức mà không
xem xét khắp mọi mặt, không vào sâu vấn đề. Chỉ biết khai hội, viết chỉ thị,
xem báo cáo trên giấy, chứ không kiểm tra đến nơi, đến chốn". Người cho
rằng, bệnh quan liêu là chỉ gieo hạt vun trồng cho tham ô, lãng phí nảy nở,
"vì những người và những cơ quan lãnh đạo mắc bệnh quan liêu thành thử có
mắt mà không thấy suốt, có tai mà không nghe thấu, có chế độ mà không giữ đúng,
có kỷ luật mà không nắm vững. Kết quả là những người xấu, những cán bộ kém tha
hồ tham ô, lãng phí". Người nhấn mạnh: "Tham ô, lãng phí và bệnh quan
liêu là kẻ thù của nhân dân, kẻ thù khá nguy hiểm, vì nó không mang gươm, mang
súng, mà nó nằm trong các tổ chức của ta, để làm hỏng việc của ta, nó làm hỏng
tinh thần trong sạch và ý chí vượt khó của cán bộ ta, nó phá hoại đạo đức cách
mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính". Chủ tịch Hồ Chí Minh thường coi đó
"là hành động xấu xa nhất của con người... Nó có hại đến sự nghiệp xây
dựng nước nhà", là "giặc nội xâm". Bởi vì, tham ô, lãng phí,
quan liêu thường đi liền với nhau và luôn là một trở lực lớn, là nguy cơ sụp đổ
đối với mọi chế độ xã hội. Vì thế, "chống tham ô, lãng phí và bệnh quan
liêu cũng quan trọng, cần kíp như việc đánh giặc trên mặt trận. Ðây là mặt trận
tư tưởng và chính trị", và "muốn trừ sạch nạn tham ô, lãng phí thì
trước mắt phải tẩy sạch bệnh quan liêu".
Nguyên nhân sâu
xa, bao trùm của các căn bệnh nêu trên, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh là chủ nghĩa
cá nhân - một thứ trở lực nằm ngay trong mỗi cán bộ, đảng viên và mỗi con
người. Người coi chủ nghĩa cá nhân là một trở lực nội tại và là một nguyên nhân
gốc gây ra bao khuyết điểm, sai lầm và trở lực khác. Người chỉ rõ: "Chủ
nghĩa cá nhân đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm: quan liêu, mệnh lệnh, bè phái, chủ
quan, tham ô, lãng phí... Nó trói buộc, nó bịt mắt những nạn nhân của nó, những
người này bất kỳ việc gì cũng xuất phát từ lòng tham muốn danh lợi, địa vị cho
cá nhân mình, chứ không nghĩ đến lợi ích của giai cấp, của nhân dân. Chủ nghĩa
cá nhân là một kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội. Người cách mạng phải tiêu
diệt nó". Vì như Người phân tích: "Chủ nghĩa cá nhân là một thứ rất
gian giảo, xảo quyệt, nó khéo dỗ dành ta đi xuống dốc... vì thế càng nguy
hiểm",... "chủ nghĩa cá nhân trái ngược với đạo đức cách mạng..., chờ
dịp để phát triển, để che lấp đạo đức cách mạng, để ngăn trở ta một lòng một dạ
đấu tranh cho sự nghiệp cách mạng". Do đó, "phải ra sức gột rửa chủ
nghĩa cá nhân". Tuy nhiên, Người cũng lưu ý rằng, "đấu tranh chống
chủ nghĩa cá nhân không có nghĩa là giày xéo lên lợi ích cá nhân". Ðặc
biệt, Người nhấn mạnh trong giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì "thắng
lợi của chủ nghĩa xã hội không thể tách rời thắng lợi của cuộc đấu tranh trừ bỏ
chủ nghĩa cá nhân". Do vậy, phải thường xuyên rèn luyện và "nâng cao
đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân".
Từ sự phân tích
sâu sắc những biểu hiện, bản chất, nội dung, nguồn gốc của tham ô, lãng phí,
quan liêu, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn đề ra những biện pháp nhằm chống các căn
bệnh tệ hại này một cách có hiệu quả.
Một là, phải tăng
cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện đạo đức cách mạng cho
cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Hai là, phải dựa
vào quần chúng, phát động quần chúng tích cực tham gia đấu tranh chống tham ô,
lãng phí, quan liêu và thực hành tiết kiệm.
Ba là, phải hoàn
thiện bộ máy quản lý nhà nước, đào tạo và nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ.
Bốn là, phải tăng
cường công tác quản lý, kiểm tra, thanh tra và xử lý kỷ luật nghiêm minh những
tập thể, cá nhân vi phạm.
Năm là, thường
xuyên chỉnh đốn đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Ðể thực hiện có
hiệu quả cần coi trọng và tiến hành đồng bộ các biện pháp. Người còn yêu cầu:
"Mỗi cán bộ, đảng viên phải đặt lợi ích của cách mạng, của Ðảng, của nhân
dân lên trên hết, trước hết. Phải kiên quyết nâng cao đạo đức cách mạng, quét
sạch chủ nghĩa cá nhân, bồi dưỡng tư tưởng tập thể, tinh thần đoàn kết, tính tổ
chức và tính kỷ luật".
Trước tình trạng
tham nhũng và những tệ nạn xã hội ở nước ta hiện nay, để phòng chống tham nhũng
có hiệu quả, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định phải “tích cực đấu
tranh chống tham nhũng lãng phí, …kiên quyết thu hồi tài sản tham nhũng; kịp
thời xử lý, thay thế cán bộ lãnh đạo, quản lý khi có biểu hiện tham nhũng, lãng
phí; xử lý nghiêm những cán bộ nhũng nhiễu, vòi vĩnh, gây phiền hà cho người
dân”[1]. Để thực hiện được
điều đó việc quán triệt, học tập và làm theo những chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí
Minh về thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, chống bệnh quan liêu càng
thấy rõ tầm quan trọng hơn bao giờ hết, góp phần làm cho Đảng ta ngày càng
trong sạch vững mạnh, luôn xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ trung
thành của nhân dân.
NXT - H1
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét