TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÔNG TÁC DÂN VẬN, VAI TRÒ CỦA QUÂN ĐỘI ĐỐI VỚI CÔNG TÁC DÂN VẬN TRONG TÌNH HÌNH MỚI

 

Công tác Dân vận là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với toàn bộ sự nghiệp cách mạng đất nước ta, cả trong thời kỳ chưa có chính quyền lẫn thời kỳ Đảng cầm quyền; là điều kiện quan trọng bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng đối với chính quyền và toàn xã hội, thắt chặt mối liên hệ máu thịt giữa Đảng với dân.

Ngay từ những ngày đầu cách mạng, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Công tác vận động quần chúng là một nhiệm vụ chiến lược, có ý nghĩa quyết định cho sự thành bại của cách mạng; tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác Dân vận - công tác vận động quần chúng - là một hệ thống những quan điểm, phương thức Dân vận được thấm nhuần trong cả cuộc đời và trong các tác phẩm của Người.

Ngày 15/10/1949 Bác Hồ kính yêu viết bài “Dân vận” đăng trên báo Sự thật. Ngày 15/10 hàng năm trở thành ngày Dân vận của cả nước. Chỉ trong một bài báo ngắn gọn, Người đã nêu rất đầy đủ ý nghĩa, nội dung và tầm quan trọng của công tác Dân vận trong sự nghiệp cách mạng nước ta. Bác Hồ viết: “Bao nhiêu lợi ích đều vì dân, bao nhiêu quyền hạn đều của dân; sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là công việc của dân; chính quyền từ xã đến Chính phủ Trung ương do dân cử ra; đoàn thể từ Trung ương đến xã do dân tổ chức nên; nói tóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân; ...”.

Khắc sâu lời Bác Hồ dạy: “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, do làm tốt công tác Dân vận mà Đảng ta luôn tập hợp tuyên truyền, giáo dục, động viên, phát huy mọi tầng lớp nhân dân thành lực lượng cách mạng hùng hậu tạo nên sức mạnh to lớn của dân tộc, làm nên những thành quả vĩ đại của cách mạng. Xuyên suốt quá trình phát triển của cách mạng, quan điểm của Đảng về cách mạng là sự nghiệp của quần chúng được quán triệt và vận dụng sáng tạo qua mỗi thời kỳ. Nhờ đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng hợp quy luật, hợp lòng dân tạo thành sức mạnh đại đoàn kết, đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách giành những thắng lợi vĩ đại trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, kháng chiến cứu nước cũng như trong công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa ngày nay.

Một trong những bài học chủ yếu thời kì đổi mới đất nước là: “Đổi mới phải dựa vào dân, vì lợi ích của nhân dân, phù hợp với thực tiễn và luôn luôn sáng tạo”. Lãnh đạo nhân dân làm cách mạng, Đảng ta không có mục đích nào khác là phục vụ nhân dân, để nhân dân trở thành chủ nhân thực sự của đất nước, làm chủ bản thân và xã hội, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Quân đội nhân dân Việt Nam quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận trong tình hình mới

Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta về công tác dân vận, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã ban hành nhiều nghị quyết và chỉ thị quan trọng về công tác này. Công tác dân vận của quân đội đã góp phần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, “thế trận lòng dân”, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, tham gia giúp nhân dân phát triển kinh tế với hàng nghìn chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, xóa đói, giảm nghèo, thực hiện các cuộc vận động, phong trào, chính sách an sinh xã hội và chính sách hậu phương quân đội. Trong phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, quân đội luôn ở tuyến đầu, thực sự là lực lượng nòng cốt, xung kích, có mặt kịp thời ở những nơi xảy ra thiên tai, dịch bệnh, không quản hiểm nguy, giúp đỡ nhân dân khắc phục hậu quả, ổn định cuộc sống. Những việc làm nghĩa tình đó làm cho hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” - Bộ đội của dân luôn tỏa sáng trong lòng nhân dân.

Nổi bật là cán bộ, chiến sĩ Quân đội không quản ngại hy sinh, gian khổ, luôn dũng cảm đi đầu và là lực lượng nòng cốt trong giúp đỡ nhân dân phòng, tránh, khắc phục hậu quả thiên tai. Từ thực tiễn tiến hành công tác dân vận, toàn quân đã xây dựng được nhiều mô hình, cách làm sáng tạo, như: “Hành quân dã ngoại làm công tác dân vận”; “Xóa một hộ đói, giảm một hộ nghèo”, “Hũ gạo vì người nghèo” của Quân khu 5; Chương trình “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo”, “Ngân hàng bò”, “Nâng bước em đến trường” của Bộ đội Biên phòng; “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân” của lực lượng Cảnh sát biển.... Qua đó, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết Quân - Dân.

Tuy nhiên, trong quá trình tiến hành, vẫn còn một số cấp ủy, chỉ huy đơn vị chưa nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác dân vận; chưa chủ động đổi mới nội dung, hình thức, phương thức hoạt động cho phù hợp với từng đối tượng và địa bàn. Sự phối hợp hoạt động giữa các tổ chức, cơ quan, đơn vị trong thực hiện có nội dung chưa sát, chưa kịp thời, nhất là trong việc nắm, trao đổi thông tin, dự báo tình hình, xử lý các vụ việc phức tạp.

Bên cạnh đó, các thế lực thù địch triệt để lợi dụng vấn đề “dân tộc”, “tôn giáo”, “dân chủ”, “nhân quyền”, những sơ hở, thiếu sót của ta để xuyên tạc, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tình đoàn kết quân - dân, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” Quân đội. Tình hình đó, đòi hỏi các đơn vị trong toàn quân phải tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận, góp phần củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và Quân đội, tăng cường mối đoàn kết gắn bó máu thịt Quân - Dân, thực hiện “Quân với Dân một ý chí”. Để đạt hiệu quả cao, các đơn vị cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chính sau:

Một là, tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác dân vận, trọng tâm là Nghị quyết 25-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) và Nghị quyết 49-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Tăng cường, đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”. Các đơn vị cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò của công tác dân vận; phát huy tính tiền phong, gương mẫu, tác phong công tác của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và trách nhiệm trong tiến hành công tác dân vận. Đồng thời, đẩy mạnh phong trào Thi đua “Dân vận khéo” gắn với phong trào Thi đua Quyết thắng của Quân đội, phong trào Thi đua yêu nước của địa phương và các phong trào, cuộc vận động do Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các ban, bộ, ngành phát động; nhân rộng các nhân tố mới, “điển hình tiên tiến”, gương “người tốt, việc tốt” trong công tác dân vận.

Hai là, chủ động tham mưu đề xuất, nâng cao hiệu quả công tác dân vận trên các địa bàn, trong các nhiệm vụ, hướng mạnh về cơ sở, tích cực nghiên cứu giải pháp giải quyết hiệu quả những vấn đề mới nảy sinh. Trước hết, cần tham mưu, chỉ đạo đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp công tác dân vận trong vùng đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất; tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, “thế trận lòng dân” vững chắc, góp phần xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh, đặc biệt là vùng biên giới, biển, đảo của Tổ quốc. Tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu bổ sung phát triển lý luận công tác dân vận của Quân đội trong điều kiện mới. Trong quá trình tiến hành, công tác dân vận phải hướng mạnh về cơ sở, sâu sát với đời sống của đồng bào; chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, tổ chức chính trị - xã hội và các lực lượng trên địa bàn nắm chắc tình hình, trao đổi thông tin, huy động sức mạnh tổng hợp để tiến hành công tác dân vận có hiệu quả. Cơ quan quân sự địa phương phát huy vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và là trung tâm phối hợp với các lực lượng trong thực hiện công tác dân vận.

Ba là, phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính ủy (chính trị viên), người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác dân vận. Các cấp ủy cần bổ sung, sửa đổi quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo sát với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị mình; làm tốt việc phân công cấp ủy viên phụ trách công tác dân vận; gắn kết quả công tác dân vận với đánh giá, phân loại tổ chức đảng, đảng viên và bình xét thi đua, khen thưởng hằng năm. Chính ủy (chính trị viên) là người chủ trì, chịu trách nhiệm trước cấp ủy và người chỉ huy cấp trên, cấp ủy cấp mình về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác dân vận, nên phải thường xuyên kiểm tra, giám sát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời những biểu hiện sai trái, lệch lạc trong quá trình thực hiện. Người chỉ huy chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện nghị quyết; rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy chế, quy định về điều hành, xử lý công việc gắn với đổi mới phương pháp, tác phong công tác, thực hiện nghiêm chế độ làm việc. Cơ quan chính trị các cấp thực hiện tốt việc tham mưu giúp cấp ủy, chỉ huy và hướng dẫn thực hiện kế hoạch, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, biểu dương, khen thưởng, nhân rộng điển hình công tác dân vận; khắc phục các biểu hiện xem nhẹ công tác dân vận, là việc của cơ quan chính trị và cán bộ dân vận chuyên trách.

Bốn là, thường xuyên chăm lo xây dựng, củng cố, kiện toàn cơ quan dân vận vững mạnh, có đủ số lượng, chất lượng tốt. Chú trọng giáo dục, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ, năng lực, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ và phương pháp tác phong công tác để người làm công tác dân vận có trách nhiệm cao, thực sự nhiệt huyết, hiểu biết, gần gũi, yêu quý nhân dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân. Cùng với đó, cần làm tốt việc lựa chọn cán bộ vào cơ quan dân vận các cấp; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ và kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, cán bộ tăng cường cơ sở, các tổ công tác dân vận và cán bộ, chiến sĩ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đồng thời, có chính sách đãi ngộ phù hợp đối với cán bộ, nhất là cán bộ công tác ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển đảo, địa bàn trọng điểm về quốc phòng - an ninh, tạo điều kiện thuận lợi để họ yên tâm gắn bó xây dựng đơn vị.

Năm là, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt Kết luận 120-KL/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và thực hiện Quy chế Dân chủ cơ sở” và Chỉ thị 590-CT/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về “Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng và thực hiện Quy chế Dân chủ cơ sở trong Quân đội”. Thường xuyên đổi mới tác phong công tác, sâu sát cơ sở, coi trọng đối thoại dân chủ, kịp thời giải quyết vướng mắc từ cơ sở, tạo sự đoàn kết, thống nhất trong đơn vị. Phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân trong việc tham gia ý kiến, hiến kế và bàn biện pháp thực hiện hiệu quả nghị quyết của cấp ủy, chỉ thị, mệnh lệnh của người chỉ huy đối với công tác dân vận.

Nâng cao hiệu quả công tác dân vận là nhiệm vụ hết sức quan trọng của Quân đội, nhất là trong tình hình hiện nay. Thực hiện tốt công tác này, làm cho mối quan hệ đoàn kết Quân - Dân ngày càng bền vững, bảo đảm cho Quân đội luôn dựa vào dân, phát huy vai trò nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó./.

NVN-BS