Không thể phủ nhận mạng xã hội
đang làm tốt vai trò thông tin, giao tiếp của con người. Mạng xã hội là một diễn
đàn lớn, rộng mở, nơi mọi cá nhân có quyền bày tỏ quan điểm của mình, tham gia
bàn luận về các vấn đề nóng của xã hội, của quốc gia. Và như vậy, mạng xã hội
đã phát huy quyền tự do dân chủ của công dân, giúp các cơ quan quản lý nhà nước
nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và nhu cầu của nhân dân. Với độ mở và tính tương
tác cao, mạng xã hội cũng chính là nơi giải tỏa các xung đột tâm lý xã hội.
Với số lượng người dùng lên đến
hơn 70% dân số Việt Nam hiện nay, có thể ví mạng xã hội như những tờ báo lớn,
nơi những thông tin nóng hổi nhất được lan truyền với tốc độ nhanh chóng và
không biên giới. “Muốn đọc gì, xem gì thì lên mạng” – đó là một thực tế hiện
nay. Tuy nhiên, với tính chất như vậy thì tin tốt lan nhanh và tin xấu thậm chí
còn lan nhanh hơn trên môi trường mạng. Thời gian qua, nhiều đối tượng đã lợi dụng
các quyền tự do dân chủ, thông qua mạng xã hội để xâm phạm lợi ích nhà nước,
quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Mạng xã hội đang là nơi phát
tán nhiều tin rác, tin giả, tin sai sự thật; nhiều thông tin mang tính chất xúc
phạm, bôi nhọ cá nhân, tổ chức, xâm phạm bí mật đời tư và vô hình trung đã xâm
phạm quyền con người.
“Virus tin giả” trở thành một vấn
nạn toàn cầu chứ không riêng gì ở Việt Nam, gây nhiều khó khăn và nhiều hệ lụy
đối với đời sống kinh tế, xã hội. Quãng thời gian qua cũng chứng kiến quyền
riêng tư của cá nhân, lợi ích của nhiều cá nhân, tổ chức bị xâm hại nhiều nhất
trên mạng xã hội. Ngoài những hành vi bộc phát vô tình, không ít đối tượng “thừa
nước đục thả câu” sử dụng tin giả, tin sai sự thật để trục lợi và nguy hại hơn
là chủ ý gây chia rẽ xã hội, nói xấu chế độ và chống phá Đảng, Nhà nước.
Thời gian qua, nhiều video về đời
tư của cá nhân cũng bị tung lên mạng xã hội và được chia sẻ với tốc độ chóng mặt
trên các nhóm diễn đàn. Những thực tế xã hội được công khai đã trở thành những
bài học cảnh giác, kinh nghiệm, thậm chí là cảnh tỉnh, thức tỉnh đáng suy ngẫm
đối với nhiều tầng lớp xã hội. Tuy nhiên, việc chia sẻ thông tin của cá nhân, tổ
chức nhiều khi cũng là hành động tiếp tay cho vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền
riêng tư của cá nhân, xâm phạm quyền con người, đặc biệt liên quan đến các đối
tượng yếu thế trong xã hội là phụ nữ và trẻ em. Nhiều video ám ảnh như xoáy sâu
vào nỗi đau, nỗi mất mát của cá nhân, thay vì tác động xoa dịu nỗi bức bối của
dư luận xã hội…
Hơn bao giờ hết, với mạng xã hội,
quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của người dân đang được thúc đẩy nhằm xây
dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Qua mạng xã hội, người dân được tham
gia phản biện xã hội một cách rộng rãi, cởi mở. Tuy nhiên, cũng cần hiểu rõ đây
là các quyền chịu giới hạn theo luật pháp của mỗi quốc gia cụ thể, dựa trên các
điều ước quốc tế về quyền con người của Liên hợp quốc mà quốc gia đó tham gia.
Hiến pháp 2013 của Việt Nam quy định: Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể
bị hạn chế theo quy định của pháp luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc
phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của
cộng đồng. Đây là lý do rất nhiều cá nhân đã bị xử lý trong thời gian qua do vi
phạm Luật An ninh mạng, Luật Trẻ em… khi tham gia mạng xã hội, với các tội danh
như: Thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho hoạt
động kinh tế - xã hội…; Công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật
cá nhân của trẻ em mà không được sự đồng ý của trẻ em từ đủ 07 tuổi trở lên và
của cha, mẹ, người giám hộ của trẻ em…
Năm 2021, Bộ Thông tin và Truyền
thông cũng đã ban hành Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, nêu rõ: Không đăng tải
những nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm ảnh
hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khác; sử dụng ngôn
ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục; tung tin giả, tin sai sự thật; quảng
cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép… gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng
đến trật tự an toàn xã hội. Tuy nhiên, vi phạm vẫn phổ biến, khó kiểm soát được
hết dù nỗ lực của các cơ quan chức năng và cả các nhà mạng xã hội.
Suy cho cùng, “không có luật
pháp thì không có quyền”, vì vậy, mỗi cá nhân trong xã hội cần thượng tôn pháp
luật và đây cũng chính là nền tảng để hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa Việt Nam. Tôn trọng và phát huy quyền con người, đó là trách nhiệm của mỗi
cá nhân thông qua từng hành vi ứng xử, từng nút “share” hằng ngày, hằng giờ
trên mạng xã hội.
THH-H2
0 nhận xét:
Đăng nhận xét