GIÁ TRỊ LỊCH SỬ NHỮNG TƯ TƯỞNG VỀ QUÂN SỰ CỦA PH.ĂNGGHEN VÀ SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA VÀO XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM

Ph.Ăngghen nhà tư tưởng vĩ đại của giai cấp công nhân và nhân dân lao động thế giới, cùng với C.Mác đã sáng lập ra chủ nghĩa xã hội khoa học, để lại cho nhân loại kho tàng lý luận đồ sộ về những quy luật, phạm trù, nguyên lý về sự vận động, phát triển của tự nhiên, xã hội và tư duy. Đặc biệt, Ph.Ăngghen đã có những cống huấn xuất sắc vào kho tàng lý luận quân sự của giai cấp vô sản và nhân loại khi chỉ ra bản chất cách mạng, khoa học của chiến tranh và quân đội. Đồng thời, những tư tưởng của Ph.Ăngghen cũng đặt cơ sở, nền móng cho việc hình thành, phát triển học thuyết Mác - Lênin về chiến tranh và quân đội; những tư tưởng đó được các Đảng Cộng sản công nhân tiến bộ trên thế giới kế thừa và vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo vào điều kiện, hoàn cảnh lịch sử cụ thể của nước mình, trong đó có Đảng Cộng sản Việt Nam. Đánh giá những cống hiến to lớn của Ph.Ăngghen, V.I.Lênin viết: “Không thể nào hiểu được Chủ nghĩa Mác và trình bày đầy đủ Chủ nghĩa Mác, nếu không chú ý đến toàn bộ những tác phẩm của Ăng-ghen”.

Với quan niệm duy vật biện chứng, lịch sử Ph.Ăngghen đã luận giải một cách tường tận nguyên nhân của chiến tranh là do đâu, chỉ ra, tính tất yếu khách quan phải tổ chức ra một tổ chức chính trị - xã hội, đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ tiến hành cuộc cách mạng xã hội lật đổ ách thống trị của giai cấp tư sản, thiết lập nên chính quyền của giai cấp vô sản. Ph.Ăngghen là người đầu tiên chỉ ra nguồn gốc của quân đội. Ông viết: “Quân đội là một tập đoàn có tổ chức gồm những người được vũ trang, được nhà nước đài thọ để thực hiện chiến tranh tấn công hoặc phòng ngự”; và “quân đội đã trở thành mục đích chủ yếu của nhà nước, trở thành một mục đích tự nó”.

 Với quan niệm đó, đã bóc trần bộ mặt của các học giả tư sản nhằm che đậy bản chất giai cấp của quân đội, quân đội mang bản chất giai cấp sâu sắc, bao giờ nó cũng phục vụ cho quyền lợi và lợi ích của giai cấp tổ chức, nuôi dưỡng và sử dụng nó. Quân đội của nhà nước tư sản là công cụ để đàn áp, áp bức nhân dân lao động, đàn áp phong trào cách mạng của giai cấp công nhân, các cuộc khởi nghĩa của nhân dân, thực hiện chính sách xâm lược bằng thủ đoạn vũ trang. Vì thế, mà chủ nghĩa quân phiệt ngày càng tăng và chủ nghĩa quân phiệt mang trong lòng nó mầm mống của sự diệt vong.

Về cơ cấu quân đội Ph.Ăngghen nói các binh chủng, đến trang bị của quân đội đến việc huấn luyện và giáo dục quân đội, đến vai trò của sức mạnh tinh thần và kỷ luật sắt của quân đội. Ph.Ăngghen đã vạch ra vai trò của quần chúng nhân dân trong chiến tranh. Không chỉ nghiên cứu sự ra đời và bản chất của các kiểu quân đội xuất hiện trong lịch sử, mà Ph.Ăngghen còn đề ra những luận điểm làm nền móng cho việc xây dựng lực lượng vũ trang của giai cấp vô sản để bảo vệ thành quả cách mạng. Ông chỉ ra rằng, trong tiến trình cách mạng vô sản, giai cấp công nhân không tránh khỏi sự chống trả quyết liệt của giai cấp thống trị đã bị lật đổ. Do đó, giai cấp công nhân và nhân dân lao động phải đề cao tinh thần cảnh giác cách mạng và chuẩn bị sẵn sàng về mặt quân sự để bảo vệ thành quả cách mạng. Ông xác định, việc thay thế quân đội của nhà nước bóc lột bằng vũ trang cho nhân dân là việc làm trước hết, để giai cấp vô sản tiến đến xây dựng một quân đội của riêng mình, tổ chức quân sự của giai cấp vô sản phải mang tính chất giai cấp rõ rệt, phải bao gồm những công nhân và nông dân lao động được giác ngộ về mục tiêu, lý tưởng chiến đấu.

Từ kinh nghiệm của Công xã Pari, Ph.Ăngghen chỉ ra: sở dĩ Pari không thể bảo vệ được thành quả cách mạng là do trước hết, không có sự lãnh đạo tập trung thống nhất đối với việc “phòng thủ”, thiếu một đảng cách mạng Mácxít duy nhất lãnh đạo. Từ đó, Ông chỉ ra rằng: quân đội có nhiệm vụ bảo vệ thành quả cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động.

Lý luận quân sự của Ph.Ăngghen cũng chỉ rõ, cơ sở tăng cường sức mạnh quân sự của nhà nước trong bảo vệ Tổ quốc phụ thuộc vào trình độ sản xuất đạt được trong một thời điểm nhất định. Ông khẳng định “không có gì lại phụ thuộc vào những điều kiện kinh tế tiên quyết hơn là chính ngay quân đội và hạm đội.Vũ trang, biên chế, tổ chức, chiến thuật, chiến lược phụ thuộc trước hết vào trình  độ sản xuất đạt được trong một thời điểm nhất định và vào phương tiện giao thông”. Ông cũng tập trung nghiên cứu, luận giải một cách biện chứng về sự chuyển hóa lượng - chất trong sức mạnh quân sự của nhà nước, về sức mạnh chiến đấu của quân đội gắn liền với sự hoàn thiện trình độ tổ chức quân sự trong mối tương quan với các tiền đề kinh tế - xã hội và chính trị - xã hội; chỉ ra sự tăng cường sức mạnh quân sự của bất cứ nhà nước nào cũng không thoát khỏi những điều kiện kinh tế. Bởi theo Ph.Ăngghen, “thắng lợi của bạo lực dựa vào việc sản xuất vũ khí và việc sản xuất vũ khí lại dựa vào sản xuất nói chung”.

Những tư tưởng, quan điểm của Ph.Ăngghen về quân đội đã tạo bước ngoặt căn bản trong lý luận quân sự của giai cấp vô sản, vừa mang tính khoa học, vừa mang tính cách mạng. Vì vậy, C. Mác coi Ông là “người có uy tín về quân sự bậc nhất”. Lý luận về quân sự của Ph.Ăngghen trở thành công cụ sắc bén để mỗi Đảng Cộng sản cầm quyền nhận thức sâu sắc và thực thi hiệu quả trong đấu tranh giành và giữ chính quyền cách mạng. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn thấm nhuần sâu sắc tư tưởng, quan điểm lý luận quân sự của Ph.Ăngghen, vận dụng sáng tạo vào đường lối xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân và tiến hành chiến tranh nhân dân trong các cuộc chiến tranh giải phóng trước đây cũng như sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Quân đội nhân dân Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp tổ chức, giáo dục, nuôi dưỡng, với gần 78 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành dưới sự lãnh đạo  tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, Quân đội ta luôn giữ vững lời thề sắc son “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Trước bối cảnh tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đẩy mạnh thực hiện hoạt động “diễn biến hòa bình” kết hợp với bạo loạn lật đổ, thực hiện “phi chính trị hóa quân đội”, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng với quân đội, thì việc tăng cường bản chất giai cấp cho quân đội, xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị là rất quan trọng, đập tan những âm mưu, thủ đoạn của chúng. Trong tình hình đó, việc thấu suốt, quán triệt những tư tưởng về quân sự của Ph.Ăngghen, vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào việc giáo dục, rèn luyện kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời kỳ mới là rất quan trọng, bởi đây là cơ sở, tiền đề tạo nên sức mạnh chiến đấu tổng hợp cho quân đội, bảo đảm cho quân đội hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Do đó, để giáo dục, rèn luyện kỷ luật quân đội cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở quân đội nhân dân Việt Nam cần thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp cơ bản sau:

Thứ nhất, thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức cho hạ sĩ quan, binh sĩ về kỷ luật tự giác, nghiêm minh của Quân đội nhân dân Việt Nam

Hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở quân đội là những quân nhân mới nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ quân sự có tuổi quân, tuổi đời còn trẻ, phần lớn là những học sinh mới tốt nghiệp phổ thông trung học, nếp sống, thói quen, tư duy kiểu thanh niên phần nào cũng ảnh hưởng đến việc giáo dục, rèn luyện kỷ luật quân đội của hạ sĩ quan, binh sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam. Lãnh đạo, chỉ huy đơn vị, đặc biệt là cán bộ đại đội, trung đội phải thường xuyên bám nắm đặc điểm, tâm sinh lý của họ, hoàn cảnh xuất thân của họ… để có những nội dung, biện pháp định hướng giáo dục chính trị tư tưởng phù hợp với từng đối tượng. Thông qua sinh hoạt, học tập trung cán bộ đơn vị phải làm cho hạ sĩ quan, binh sĩ thấy được sức mạnh của kỷ luật tự giác, nghiêm minh trong Quân đội nhân dân Việt Nam, đó là yếu tố làm nên chiến thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Tuyên truyền, giáo dục làm cho hạ sĩ quan, binh sĩ thấy được truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam, đó là một Quân đội bách chiến, bách thắng, Quân đội của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Về hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục vận dụng linh hoạt, sáng tạo các biện pháp: kết hợp giữa giáo dục chung và giáo dục riêng, thăm quan nhà truyền thống, học tập rã ngoại, huấn luyện trên thao trường, sinh hoạt, học tập chính trị để tuyên truyền, giáo dục cho hạ sĩ quan, binh sĩ; xây dựng được thái độ, động cơ, tinh thần, trách nhiệm cao trong học tập, rèn luyện của hạ sĩ quan, binh sĩ, khơi dậy trong họ tình yêu quê hương đất nước, tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết, kỷ luật Quân đội, lòng khoan dung, độ lượng, đức tính cần cù, sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất kỳ nhiệm vụ gì khi được cấp trên giao phó. Thông qua đó, giúp cho hạ sĩ quan, binh sĩ vơi đi nỗi buồn nhớ nhà, hòa mình vào đơn vị, cùng với đồng chí, đồng đội chung sức, chung lòng xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.

Thứ hai, xây dựng môi trường văn hóa quân sự trong sạch, lành mạnh

Môi trường văn hóa quân sự có vai trò rất quan trọng, nó tạo ra hệ thống rào cản để phòng ngừa, ngăn chặn sự xâm nhập của văn hóa độc hại, giữ gìn giá trị truyền thống, tạo ra chất “miễn dịch” làm thất bại âm mưu, thủ đoạn lợi dụng hội nhập quốc tế đẩy mạnh “diễn biến hòa bình” chống phá cách mạng nước ta. Môi trường văn hóa quân sự có vai trò quan trọng, trực tiếp nuôi dưỡng, phát triển những giá trị cao đẹp của hạ sĩ quan, binh sĩ, nó trực tiếp góp phần nâng cao trình độ, bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, tình cảm cách mạng, xây dựng nhân cách con người mới trong Quân đội, vừa đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, vừa phát huy được bản chất, truyền thống tốt đẹp của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng. Môi trường văn hóa quân sự lành mạnh còn là điều kiện quan trọng để xây dựng hệ thống các tổ chức trong quân đội vững mạnh, thực hiện tốt nhiệm vụ của đơn vị. Đây là điều kiện hết sức quan trọng bảo đảm cho hạ sĩ quan, binh sĩ phát huy cao độ vai trò của mình đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; đồng thời góp phần, bồi dưỡng, xây dựng những người kế tiếp sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Xây dựng môi trường văn hóa quân sự tốt đẹp, lành mạnh sẽ ngăn chặn và hạn chế những tác động,  ảnh hưởng của văn hóa độc hại xâm nhập vào Quân đội, trực tiếp làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng hội nhập quốc tế chống phá cách mạng nước ta.

Thứ ba, phát huy vai trò của nêu gương trong giáo dục, rèn luyện kỷ luật Quân đội cho hạ sĩ quan, binh sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: một tấm gương sống có giá trị hơn một trăm bài diễn thuyết, do đó, việc nêu gương cho họ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở hiện nay là rất cần thiết, cần được tuyên truyền, rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng khác nhau. Những tấm gương đơn vị là những người thật, việc thật ở những lĩnh vực, ngành nghề khác nhau, những hành động, việc làm của họ có sức lay chuyển rất lớn trong việc nhận thức của hạ sĩ quan, binh sĩ đơn vị. Tấm gương đơn vị là những con người có phẩm chất, đạo đức trong sáng, có lối sống lành mạnh, nhiệt huyết trong công việc được tập thể mọi người thừa nhận, đó không phải là sự xây dựng để trở thành tấm gương, mà đó là nhu cầu tự thân vận động của mỗi một chủ thể nhất định, xuất phát từ chính yêu cầu, mục tiêu, nhiệm vụ của đơn vị buộc mỗi hạ sĩ quan, binh sĩ vươn lên trong mọi điều kiện, hoàn cảnh để hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ của bản thân. Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong toàn thể đơn vị, lấy tấm gương của Bác làm tiêu chí để soi chiếu vào mỗi hành động, việc làm của bản thân.

 N.T.H - K3