Quan điểm về quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc là bộ phận
quan trọng trong hệ thống quan điểm, đường lối lãnh đạo cách mạng của Đảng, là
“kim chỉ nam” cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong thực hiện nhiệm vụ bảo
vệ Tổ quốc. Qua 35 năm lãnh đạo thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, nhận
thức, quan điểm của Đảng về quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc không ngừng được phát
triển, đổi mới phù hợp với thực tiễn, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.
Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình trong nước, khu vực
và quốc tế, xu thế của thời đại, với tầm nhìn chiến lược và tư duy khoa học sắc
sảo, Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định, bổ sung, phát triển những quan
điểm cơ bản về nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Một là, cụ thể hóa một bước về mục tiêu, nhiệm vụ bảo
vệ Tổ quốc trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Tại Đại hội XIII, Đảng ta đưa ra quan điểm chỉ đạo trong định hướng phát triển
đất nước trong thời gian tới, đó là: “Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân
tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp
quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi”1. Theo đó, mục tiêu, nhiệm vụ tiêu
ưu tiên hàng đầu là bảo vệ cho được lợi ích quốc gia - dân tộc, cùng với đó là
bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ gắn với bảo
vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa và nền văn hóa. Đây vừa là
quan điểm, vừa là phương châm chỉ đạo, thể hiện nhận thức mới, tầm nhìn chiến
lược của Đảng về quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Nội hàm của bảo vệ Tổ quốc được mở rộng, không chỉ
hiểu theo nghĩa hẹp là bảo vệ bên ngoài biên giới, lãnh thổ, mà cần hiểu theo
nghĩa rộng bao gồm cả bên trong; thể hiện sự gắn kết chặt chẽ giữa hai mặt tự
nhiên - lịch sử và chính trị - xã hội trong bảo vệ Tổ quốc; không chỉ chiến đấu
bảo vệ khi có kẻ thù xâm lược, mà phải tổ chức phòng thủ, phòng ngừa từ trước,
chủ động chuẩn bị về mọi mặt, bao gồm cả chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa,
quốc phòng, an ninh, đối ngoại..., ngay từ thời bình. Phương châm là phải kiên
định nguyên tắc chiến lược, đồng thời linh hoạt về sách lược trong xử trí các
tình huống liên quan đến quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, không để bị động, bất ngờ,
bảo đảm cho đất nước luôn chủ động về chiến lược trong mọi tình huống. Đó là sự
kế thừa truyền thống của dân tộc ta, là bài học xương máu “giữ nước từ khi nước
chưa nguy”, thể hiện tính chủ động trong nắm, phân tích tình hình thế giới, khu
vực, đất nước và dự lường những phát triển trong thời gian tới của Đảng ta.
Hai là, nhận thức ngày càng đầy đủ hơn về sức mạnh bảo
vệ Tổ quốc. Đảng ta xác định bảo vệ Tổ quốc bằng sức mạnh tổng hợp, đó là sức
mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, dưới sự
lãnh đạo của Đảng; sức mạnh tổng hợp của đất nước cả về chính trị, tư tưởng,
kinh tế, xã hội, văn hóa, quốc phòng, an ninh và đối ngoại; sức mạnh của sự kết
hợp chặt chẽ nội lực với ngoại lực, sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, dựa
trên nền tảng đường lối chính trị đúng đắn của Đảng. Trong đó, sức mạnh quốc
phòng là then chốt, sức mạnh quân sự là đặc trưng, trực tiếp là sức mạnh chiến
đấu của lực lượng vũ trang nhân dân, nòng cốt là Quân đội nhân dân. Trong Văn
kiện Đại hội XIII, Đảng ta khẳng định: “Phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của
toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị kết hợp với sức mạnh thời đại, tranh
thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế”1 để bảo vệ Tổ quốc.
Ba là, bổ sung nội dung trọng yếu của quốc phòng, bảo
vệ Tổ quốc. Đại hội XIII của Đảng đánh giá: Trước tình hình thế giới và khu vực
có những diễn biến rất nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo, chúng ta đã coi trọng
củng cố, tăng cường sức mạnh quốc phòng. Củng cố quốc phòng, bảo vệ vững chắc
Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên” của
Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị và toàn dân, trong đó Quân đội nhân dân là
nòng cốt. Báo cáo chính trị Đại hội XIII nhấn mạnh những nhiệm vụ mới nổi lên
cần giải quyết, đó là: “giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, …để
phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa”. Đồng thời còn nhấn mạnh
thêm: “Có kế sách ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa. Nỗ
lực phấn đấu để ngăn ngừa xung đột, chiến tranh và giải quyết các tranh chấp
bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế. Kiên quyết, kiên trì
đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ,
vùng trời, vùng biển; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển”1. “Chủ
động chuẩn bị về mọi mặt, sẵn sàng các phương án bảo vệ vững chắc độc lập, chủ
quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ …trong mọi tình huống”2.
Bốn là, nội dung xây dựng tiềm lực quốc phòng rõ nét
hơn, toàn diện hơn. Tăng cường tiềm lực quốc phòng là vấn đề quan trọng, tạo
nền tảng cho việc củng cố, nâng cao sức mạnh của đất nước, đáp ứng được yêu cầu
bảo vệ Tổ quốc. Báo cáo chính trị Đại hội XIII thể hiện vấn đề này một cách đầy
đủ hơn: “Tăng cường tiềm lực quốc phòng…; xây dựng và phát huy mạnh mẽ “thế
trận lòng dân” trong nền quốc phòng toàn dân…; xây dựng và củng cố vững chắc
nền quốc phòng toàn dân… Cụ thể hóa và thực hiện có hiệu quả quan hệ giữa hai
nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong
chiến lược phát triển kinh tế xã hội, chiến lược bảo vệ Tổ quốc; trong các lĩnh
vực…; trong từng địa phương, vùng, địa bàn chiến lược và trong từng nhiệm vụ,
chương trình, kế hoạch cụ thể”3.
Theo đó, phải xây dựng và củng cố các tuyến phòng thủ
biên giới, biển, đảo; có cơ chế huy động nguồn lực từ địa phương và nguồn lực
xã hội cho xây dựng tiềm lực quốc phòng tại các khu vực phòng thủ. Xây dựng nền
quốc phòng toàn dân góp phần tạo ra sức mạnh quốc phòng cho đất nước; sức mạnh
đó phải dựa trên nền tảng chính trị, tinh thần, nhân lực, vật lực, tài chính,
mang tính chất toàn dân, toàn diện, độc lập, tự chủ và tự cường. Tổ chức, triển
khai, bố trí lực lượng và tiềm lực quốc phòng trên toàn bộ lãnh thổ theo ý định
chiến lược thống nhất, đảm bảo đối phó thắng lợi với mọi âm mưu và hoạt động
của các thế lực thù địch xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh
thổ và lợi ích quốc gia - dân tộc, sẵn sàng chuyển thành thế trận chiến tranh
nhân dân bảo vệ Tổ quốc.
Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa kinh tế, văn hóa, xã
hội, đối ngoại với quốc phòng, an ninh và giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế,
văn hóa, xã hội và đối ngoại. Phát triển kinh tế được xác định là nhiệm vụ trọng
tâm; củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên,
không được coi nhẹ. Củng cố quốc phòng là cơ sở tiền đề tạo điều kiện thuận lợi
cho nhiệm vụ trung tâm là phát triển kinh tế; kinh tế phát triển, đất nước mạnh
lên sẽ là phương thức hữu hiệu để bảo vệ Tổ quốc. Tăng cường tiềm lực quốc
phòng là một trong những đột phá về nhận thức và tổ chức thực hiện xây dựng nền
quốc phòng toàn dân của Đảng, nhằm tạo ra nguồn lực tổng hợp đảm bảo tốt nhất
cho nhiệm vụ quốc phòng trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Năm là, nhiệm vụ xây dựng lực lượng được xác định rõ
hơn. Xây dựng lực lượng quốc phòng phải đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ
quốc trong mọi tình huống; tạo ra được môi trường hòa bình, ổn định để phát
triển đất nước. Theo đó, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh
nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng
lên hiện đại. Văn kiện Đại hội XIII nhấn mạnh: Đến năm 2025, cơ bản xây dựng
Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng
Quân đội nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; vững mạnh về
chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”1. Đại hội XIII bổ sung mới nhiệm
vụ: “Xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu và dân quân tự vệ vững mạnh,
rộng khắp trên các vùng, miền, trên biển”2.
Sáu là, xác định rõ hơn nhiệm vụ nghiên cứu, phát
triển lý luận về quốc phòng. Báo cáo chính trị Đại hội XII xác định: Tiếp tục
nghiên cứu, phát triển lý luận về quốc phòng, quân sự, …nghệ thuật quân sự,
…trong tình hình mới. Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo
dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho cán bộ, công chức, viên chức và toàn
dân. Đại hội XIII tiếp tục nhấn mạnh: “Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt
đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà
nước”1
đối với Quân đội nhân dân và sự nghiệp quốc phòng. “Nâng cao chất lượng, hiệu
lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân …đáp
ứng yêu cầu xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh về chính trị, làm
nòng cốt trong sự nghiệp quốc phòng, …bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”2.
Như vậy, “nhận thức về quốc phòng, …bảo vệ Tổ quốc của
Đảng đã có sự đổi mới, phát triển và ngày càng hoàn thiện”3, được thể hiện sâu sắc
trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng. Đây là những chủ trương lớn, đúng đắn, có
ý nghĩa chiến lược; là kết quả của việc tổng kết sâu sắc sự lãnh đạo của Đảng
về củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc qua 35 năm thực hiện đường lối đổi mới
của Đảng. Đó cũng là những định hướng chiến lược để toàn Ðảng, toàn dân và toàn
quân tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ
vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời gian tới.
Quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện thắng lợi
những quan điểm, chủ trương của Đảng về nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc là
trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; nhằm thực hiện kế sách giữ nước
từ sớm, từ xa; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh
thổ của Tổ quốc; bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc; bảo vệ nền hòa bình bền
vững của đất nước; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa;
tích cực tham gia bảo vệ hòa bình ổn định trong khu vực và trên thế giới; giữ
vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình để xây dựng, phát triển đất nước.
Học viện Chính trị là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ chính trị, nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn quân sự hàng đầu của quân
đội và quốc gia; tham gia bảo vê nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan
điểm sai trái, thù địch. Nghiên cứu, quán triệt Văn kiện Đại hội XIII của Đảng
vào giảng dạy Triết học Mác - Lênin ở Học viện Chính trị góp phần nâng cao nhận
thức, trình độ lý luận về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm,
đường lối của Đảng; hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học cho
người học trong nhận thức và cải tạo thực tiễn, nhất là thực tiễn quân sự. Do
đó, cần quán triệt sâu sắc, vận dụng đúng đắn, sáng tạo các quan điểm, chủ trương
lớn của Đảng được trình bày trong Văn kiện.
Những quan điểm thể hiện nhận thức mới của Đảng về
quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong Văn kiện Đại hội XIII là những định hướng có ý
nghĩa rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến nội dung giảng dạy Học thuyết Mác
- Lênin về chiến tranh, quân đội. Vì vậy, quá trình giảng dạy Học thuyết, đòi
hỏi đội ngũ giảng viên phải cụ thể hóa, vận dụng trong từng chuyên đề, chủ đề,
hình thức giảng dạy phù hợp. Trong mỗi hình thức giảng dạy, một mặt cần cung
cấp đầy đủ thông tin, kịp thời định hướng tư tưởng, thống nhất nhận thức cho
người học; mặt khác, phải trực tiếp củng cố, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo
đức cách mạng và niềm tin khoa học về đường lối quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ
quốc của Đảng ta cho họ. Thông qua đó, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây
dựng quân đội vững mạnh về chính trị, xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã
hội chủ nghĩa trong tình hình mới.
1 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr.110.
1 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr. 155-156.
1 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr. 157.
2 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021,
tr. 159.
3 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr.157.
1 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr. 158.
2 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr. 158.
1
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội
Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia sự
thật, Hà Nội 2021, tr. 160.
2
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội
Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia sự
thật, Hà Nội 2021, tr. 161.
3 Đảng Cộng sản Việt Nam, Báo cáo tổng kết
một số vấn đề lý luận- thực tiễn qua 30 năm đổi mới (1986-2016), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội
2015, tr. 117.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét