Trong
quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi truyền thông đại chúng là phương
tiện, vũ khí sắc bén để tuyên truyền, cổ vũ, động viên, tập hợp, tổ chức và vận
động nhân dân thực hiện những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp
luật của Nhà nước. Báo chí với trọng trách xã hội là kênh truyền tải thông tin
sự kiện, phát hiện vấn đề, phản biện xã hội, tạo dư luận xã hội với sức ảnh hưởng,
lan tỏa thông tin vô cùng mạnh mẽ tới đời sống xã hội.
Trong
những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn tôn trọng và bảo đảm các quyền con người,
trong đó có quyền tự do ngôn luận của công dân, tự do báo chí. Tại bản Hiến
pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946 khẳng định: “Công dân
Việt Nam có quyền: tự do ngôn luận, tự do xuất bản, tự do tổ chức và hội họp, tự
do tín ngưỡng, tự do cư trú, đi lại trong nước và ra nước ngoài” (Điều 10). Tiếp
đó, Điều 25 Hiến pháp Việt Nam năm 2013 quy định rõ: “Công dân có quyền tự do
ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc
thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”. Ngoài ra, với Luật Báo chí năm
2016 và Luật Tiếp cận thông tin năm 2016, khung pháp lý của Việt Nam về quyền tự
do ngôn luận, tự do báo chí và tiếp cận thông tin cơ bản đầy đủ, đồng bộ, tương
thích với luật pháp quốc tế về quyền con người. Luật Báo chí, Luật Tiếp cận
thông tin và Luật An ninh mạng và hàng loạt các nghị định, thông tư đã dần hoàn
thiện để tạo hành lang pháp lý bảo đảm quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận cho
tổ chức, cá nhân công dân.
Tuy
nhiên, các thế lực thù địch, phản động, chống đối, cơ hội chính trị vẫn luôn
triệt để lợi dụng các phương tiện truyền thông để tấn công chế độ. Núp dưới vỏ
bọc “tự do ngôn luận”, “tự do báo chí” để tung ra những thông tin sai lệch, gây
chiến tranh tâm lý, kích động sự thù hằn, gây chia rẽ giữa Đảng với quần chúng
nhân dân, giữa các tầng lớp nhân dân, giữa nhân dân với chính quyền… Để thuận
tiện trong hoạt động xuyên tạc, chống đối, các đối tượng xấu cố tình huyễn hoặc
người dân về cái gọi là “báo chí đứng ngoài chính trị”. Chúng tiếp tục sử dụng
các chiêu bài lợi dụng danh nghĩa “tự do báo chí, ngôn luận”, “dân chủ, nhân
quyền” để làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm
nhằm chống Đảng, Nhà nước hoặc nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; ca ngợi, cổ
xúy cho những “nhà báo độc lập”, “nhà báo tự do”, “nhà báo không lề”. Bên cạnh
đó, một số tổ chức, hội nhóm phản động còn rêu rao xuyên tạc chính quyền Việt
Nam đã “đàn áp báo chí”, “tấn công vào nền tự do báo chí và hoạt động báo chí độc
lập”, đồng thời ca ngợi tự do báo chí ở phương Tây.
Thực
tế, Hiến pháp Hoa Kỳ (năm 1791) quy định Quốc hội Mỹ không được phép ban hành bất
cứ văn bản nào hạn chế tự do ngôn luận và báo chí. Nhưng tại nhiều văn bản pháp
luật khác, ví dụ như Bộ luật Hình sự Mỹ (Chương 115, Điều 2385), Đạo luật Phản
loạn được quốc hội Mỹ thông qua năm 1798 quy định: Nghiêm cấm mọi hành vi in ấn,
xuất bản, biên tập, phát thanh, truyền bá, buôn bán, phân phối hoặc trưng bày
công khai bất kỳ tài liệu viết hoặc in nào có nội dung vận động, xúi giục hoặc
giảng giải về trách nhiệm, sự cần thiết tham vọng hoặc tính đúng đắn của hành
vi lật đổ hoặc tiêu diệt bất kỳ chính quyền cấp nào tại Mỹ bằng vũ lực hoặc bạo
lực. Tại Ðức còn có lực lượng của các cơ quan nhà nước theo dõi sách báo, tin tức
do các cá nhân và tổ chức phát tán trên mạng để thu thập tin tức và bằng chứng,
khi cần thiết sẽ phục vụ cho các thủ tục xét xử hình sự… Như vậy, tự do báo chí
ở phương Tây hay bất cứ quốc gia nào cũng không nằm ngoài khuôn khổ pháp luật.
Có
thể thấy rằng, tự do báo chí là quyền tự do cơ bản, thiêng liêng, biểu hiện cho
sự tiến bộ, phát triển của xã hội. Tuy nhiên cũng cần hiểu tự do báo chí không
phải là tự do chung chung, tự do vô bờ bến, tự do không có giới hạn mà bao giờ
nó cũng phải gắn và nằm trong khuôn khổ pháp luật. Vấn đề có tính nguyên tắc
trong tư tưởng lập pháp được mọi quốc gia thừa nhận, vận dụng, thể chế hóa
thành các quy phạm pháp luật là tự do luôn gắn liền với trách nhiệm, quyền lợi
luôn gắn liền với nghĩa vụ. Mối quan hệ phổ biến này nhằm mục tiêu chính đáng,
khoa học, khách quan, bảo đảm cho tự do của mỗi người không làm mất đi hay ảnh
hưởng tiêu cực đến tự do của người khác và của cộng đồng, xã hội. Do vậy, tự do
báo chí phải đặt trong khuôn khổ pháp luật và bao gồm cả những quy tắc đạo đức
xã hội. Trong khuôn khổ, quy tắc ấy, tự do báo chí được thừa nhận, tôn trọng và
bảo vệ; báo chí sẽ thực hiện tốt vai trò của mình, tạo môi trường thông tin
lành mạnh, là phương tiện hữu hiệu thúc đẩy phát triển xã hội, phục vụ mục tiêu
tốt đẹp cho con người. Nằm ngoài điều đó, báo chí sẽ trở thành tự do vô chính
phủ, trở thành công cụ chính trị chống phá lẫn nhau giữa các đảng phái, giai cấp,
nhà nước, giữa các quốc gia, dân tộc, tác động tiêu cực đến độc lập, chủ quyền,
thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Như vậy,
tự do báo chí không thể vượt ra ngoài khuôn khổ của pháp luật.
HHM - SPQS
0 nhận xét:
Đăng nhận xét