Trải qua 76 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, được Đảng và Bác Hồ lãnh đạo, giáo dục và rèn luyện, Quân đội nhân dân Việt Nam đã xây đắp nên truyền thống hết sức vẻ vang, trong đó dân chủ và kỷ luật là một trong những truyền thống thể hiện bản chất cách mạng của quân đội kiểu mới và đã trở thành giá trị tinh thần to lớn trong sức mạnh chiến đấu của quân đội ta. Truyền thống đó cần được kế thừa và phát huy nhằm góp phần tăng cường bản chất giai cấp công nhân, nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội ta trong giai đoạn hiện nay.
Dân chủ và kỷ luật
tự giác nghiêm minh là một đặc trưng cơ bản thể hiện bản chất giai cấp công
nhân của quân đội kiểu mới. Quân đội nhân dân Việt
1. Nâng cao chất lượng, hiệu
quả giáo dục chính trị - tư tưởng làm cho quân nhân nhận thức đúng đắn các giá
trị dân chủ xã hội chủ nghĩa và vai trò của kỷ luật trong phát triển bản chất giai
cấp công nhân, nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội.
Trong điều kiện
hiện nay, cần làm cho mỗi quân nhân nhận thức đúng đắn mối quan hệ giữa giá trị
truyền thống và giá trị hiện đại trong phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và kỷ
luật tự giác nghiêm minh. Bởi biện chứng của sự phát triển là lọc bỏ những cái
lỗi thời, lạc hậu, kế thừa những giá trị truyền thống tốt đẹp và sáng tạo ra
các giá trị mới. Theo đó cần giáo dục cho quân nhân biết trân trọng, giữ gìn,
phát huy những giá trị dân chủ trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc.
Đó là lòng yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, lòng nhân ái, tính cộng đồng
sâu sắc thể hiện ở triết lý; "Thương người như thể thương thân";
"Vua tôi đồng lòng, anh em hòa mục, toàn dân góp sức" để dựng nước và
giữ nước được Bác Hồ khái quát thành lý tưởng: "Không có gì quý hơn độc
lập tự do". Cùng với giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ biết trân trọng giữ
gìn, phát huy những giá trị dân chủ trong truyền thống văn hóa của dân tộc phải
giáo dục truyền thống dân chủ và kỷ luật của quân đội ta đã xây đắp trong 60
năm qua. Đó là lòng trung thành với Đảng, với nhân dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn
thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Là tinh thần
kiên quyết, dũng cảm xả thân vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tình hữu
ái giai cấp, bình đẳng về chính trị, chia ngọt sẻ bùi, đồng cam cộng khổ; tính
kỷ luật tự giác nghiêm minh, cán bộ, chiến sĩ thương yêu nhau như ruột thịt,
hết lòng giúp đỡ lẫn nhau lúc thường cũng như khi ra trận; đoàn kết thống nhất
toàn quân một ý chí; tinh thần tập thể và chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã dạy: "Quân đội ta cần phải phát huy truyền thống cách
mạng anh hùng và vẻ vang nâng cao chí khí phấn đấu, giữ vững kỷ luật, đoàn kết
trên dưới, đoàn kết quân dân, nhằm làm tròn mọi nhiệm vụ do Đảng và Chính phủ
giao cho"1.
Giáo dục ý thức,
năng lực dân chủ phải gắn liền với giáo dục phát triển ý thức tự giác chấp hành
kỷ luật của quân nhân, làm cho mọi quân nhân có niềm tin khoa học vào bản chất
tốt đẹp của kỷ luật tự giác nghiêm minh; trên cơ sở đó mà bồi dưỡng, rèn luyện,
nâng cao tính tự giác chấp hành kỷ luật quân đội; trung thành với lời thề quân
nhân, sẵn sàng xả thân, chiến đấu hy sinh để hoàn thành nhiệm vụ; tuyệt đối
phục tùng mệnh lệnh chỉ huy; có ý chí quyết tâm cao, chịu đựng được những thử
thách gian khổ, ác liệt trong chiến đấu... Truyền thống dân chủ và kỷ luật
trong quân đội chỉ được nảy nở, phát triển khi mỗi quân nhân có nhận thức đúng,
có thái độ trân trọng đối với các giá trị truyền thống tốt đẹp. Vì vậy, hoạt
động giáo dục, phát triển ý thức dân chủ, năng lực làm chủ, ý thức kỷ luật cho
quân nhân là một nhiệm vụ trọng tâm của sự nghiệp xây dựng quân đội về chính
trị và phải được tiến hành thường xuyên, liên tục trong sự kết hợp chặt chẽ với
các hoạt động chính trị - xã hội, quân sự. Phải trên cơ sở không ngừng nâng cao
trình độ giác ngộ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của
Đảng ta về xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường pháp chế và kỷ
luật tự giác nghiêm minh của quân đội mà củng cố niềm tin khoa học của quân
nhân vào phát huy truyền thống dân chủ và kỷ luật của quân đội ta trong giai
đoạn mới của cách mạng.
2. Xây dựng và hoàn thiện
chính sách, đảm bảo cơ sở vật chất, các điều kiện cần thiết cho phát huy truyền
thống dân chủ và kỷ luật trong quân đội ta hiện nay.
Phát huy truyền thống
dân chủ và kỷ luật của quân đội ta hiện nay sẽ không đạt được kết quả mong muốn
nếu thiếu những cơ sở vật chất và các điều kiện bảo đảm cần thiết. Để thực hiện
dân chủ xã hội chủ nghĩa cần có các quy định, quy chế, chế độ cụ thể. Muốn xây
dựng chính quy, tăng cường kỷ luật phải có hệ thống điều lệnh, điều lệ hoàn
chỉnh và hệ thống doanh trại, trang thiết bị cần thiết. Vì vậy, để phát huy
truyền thống dân chủ và kỷ luật cần xây dựng và thể chế hóa các giá trị dân chủ
và kỷ luật; cụ thể hóa quyền hạn và trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ, các tổ
chức lãnh đạo, chỉ huy, quần chúng trong quân đội; quy định rõ các quyền hạn,
lợi ích, nghĩa vụ quân nhân trong thực hiện dân chủ về kinh tế, dân chủ về
chính trị, dân chủ về quân sự, bảo đảm quân nhân biết, quân nhân bàn, quân nhân
làm, quân nhân kiểm tra.
Quân đội nhân dân
Việt Nam là một bộ phận của Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hệ
thống điều lệnh, điều lệ, quy chế dân chủ, chế độ quy định phải dựa trên nguyên
tắc pháp lý và tuân thủ Hiến pháp, pháp luật Nhà nước. Nhưng do tính đặc thù
của hoạt động quân sự, quân đội phải có hệ thống điều lệnh, điều lệ, chế độ quy
định, chính sách cụ thể phù hợp. Hiện nay, nhu cầu hoàn thiện quy chế dân chủ,
hệ thống điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định bảo đảm phát huy truyền thống dân
chủ và kỷ luật trở nên cấp bách. Toàn bộ hệ thống huấn luyện và giáo dục phải
chuẩn bị cho bộ đội sẵn sàng chiến đấu với một kẻ thù có âm mưu xảo quyệt và ưu
thế về trang bị kỹ thuật. Con người, vũ khí trang bị phải thường xuyên ở tư thế
sẵn sàng chiến đấu tiêu diệt quân thù trong mọi điều kiện, mọi thời gian. Nếu
kẻ thù phát động cuộc chiến tranh xâm lược nước ta, thì đây sẽ là một thử thách
khốc liệt đối với chính trị - tinh thần, tâm lý và phẩm chất chiến đấu của bộ
đội. Bởi vậy cần phải chuẩn bị cho bộ đội vững vàng về tư tưởng, chịu đựng được
mọi thử thách khốc liệt, căng thẳng, kéo dài của chiến tranh, giữ vững khả năng
chiến đấu và bản lĩnh làm chủ vũ khí và trang bị kỹ thuật trong mọi tình huống,
tuyệt đối chính xác trong hành động. Bởi lẽ, nếu chỉ có ý thức dân chủ và kỷ
luật đơn thuần thì chưa đủ mà còn phải có năng lực làm chủ và chấp hành kỷ luật
thì quân nhân mới hoàn thành nhiệm vụ. Hoàn thiện các quy định, cơ chế thực
hiện dân chủ, hệ thống điều lệnh, chính sách và các điều kiện đảm bảo cần thiết
chính là tạo ra môi trường thuận lợi để rèn luyện ý thức, năng lực làm chủ,
tính tự giác chấp hành kỷ luật cho mỗi quân nhân. Vấn đề quan trọng của việc
hoàn thiện hệ thống điều lệ, điều lệnh, chế độ chính sách là phải xuất phát từ
đặc điểm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, phản ánh đúng quy luật
của chiến tranh và quan điểm xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị của Đảng.
Hoàn thiện hệ thống chính sách đối với quân đội và hậu phương quân đội là một
điều kiện quan trọng tạo động lực phát huy dân chủ và tăng cường kỷ luật trong
quân đội. Xây dựng hệ thống chính sách đối với quân đội phải phù hợp với nhiệm
vụ bảo vệ Tổ quốc, phù hợp với điều kiện khả năng phát triển kinh tế của nước
ta.
3. Tổ chức có hiệu quả cuộc
đấu tranh chống lại âm mưu của các thế lực thù địch phá hoại ý thức dân chủ, kỷ
luật của cán bộ, chiến sĩ.
Phát huy truyền
thống dân chủ và kỷ luật trong quân đội hiện nay đòi hỏi phải tổ chức có hiệu
quả cuộc đấu tranh chống lại các quan điểm của các thế lực thù địch về dân chủ,
nhân quyền, pháp quyền tư sản, về “phi chính trị hóa” quân đội. Bởi vì, trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, tư tưởng tư sản về dân chủ, nhân quyền,
pháp quyền, “phi chính trị hóa” quân đội vẫn còn nguồn gốc kinh tế - xã hội cho
sự tồn tại và lây nhiễm của nó vào quân đội. Lịch sử 60 năm xây dựng, chiến đấu
và trưởng thành của quân đội cho thấy cuộc đấu tranh chống lại các quan điểm tư
tưởng tư sản về dân chủ và kỷ luật cực kỳ gay go, phức tạp. Không một ai được
phép trung lập, thỏa hiệp, không bao giờ được xem nhẹ những biểu hiện lập lờ về
nhận thức xung quanh vấn đề dân chủ, nhân quyền, pháp quyền tư sản, “phi chính
trị hóa” quân đội. Cuộc đấu tranh này không chỉ phê phán tính chất phản động, phản
khoa học trong các hội nghị, hội thảo, trên các phương tiện thông tin đại chúng
mà phải được thực hiện trong các hoạt động hàng ngày của toàn quân. Phải tổ
chức cho quân nhân tham gia rộng rãi trực tiếp vào cuộc đấu tranh này. Một mặt,
khẳng định những giá trị dân chủ và kỷ luật tự giác nghiêm minh trong quân đội
ta, mặt khác phê phán có tính thuyết phục những quan điểm, tư tưởng thù địch,
những thói hư tật xấu cản trở việc phát huy truyền thống dân chủ và kỷ luật;
làm cho mỗi quân nhân thật sự là chủ thể, có bản lĩnh chính trị và năng lực
trong phê phán, đấu tranh với những quan điểm phản động, phản khoa học, để quân
đội thực sự là "pháo đài" kiên cố, "miễn dịch" với mọi sự
thâm nhập chống phá của kẻ địch.
Phát huy truyền
thống dân chủ và kỷ luật tự giác nghiêm minh đòi hỏi phải đấu tranh chống bệnh
tham nhũng, quan liêu trong bộ máy lãnh đạo, chỉ huy, trong các tổ chức quần
chúng. Quan liêu, tham nhũng là kẻ thù không thể dung hòa với truyền thống dân
chủ và kỷ luật của quân đội ta hiện nay. Chừng nào chưa khắc phục được bệnh
tham nhũng, quan liêu, chừng ấy trong nhận thức và hành vi của quân nhân còn
biểu hiện sự suy giảm tính tích cực chính trị, sự thờ ơ, thụ động, tham gia
chiếu lệ, hình thức vào các hoạt động thực hiện dân chủ và chấp hành kỷ luật quân
đội. Tham nhũng, quan liêu là bạn đồng minh của chiến lược "Diễn biến hòa
bình" nhằm xóa bỏ các giá trị dân chủ và kỷ luật trong truyền thống của
quân đội ta.
Để đấu tranh có
hiệu quả chống bệnh quan liêu, tham nhũng phải kết hợp các biện pháp hành chính,
giáo dục, kinh tế, đẩy mạnh phê bình và tự phê bình trong nội bộ. Cần thực hiện
nghiêm túc lời dạy của Bác Hồ: "Muốn chống quan liêu thì phải dân chủ, gây
tự phê bình và phê bình, làm cho mọi người biết tự phê bình
dám phê bình người"2. Đấu tranh chống lại âm mưu của các thế
lực thù địch phá hoại truyền thống dân chủ và kỷ luật, tiêu diệt bệnh quan
liêu, tham nhũng, độc đoán, chuyên quyền là vấn đề nguyên tắc nhằm phát huy
truyền thống dân chủ và kỷ luật, tăng cường bản chất giai cấp công nhân của quân
đội ta. Cuộc đấu tranh này rất gay go phức tạp, đòi hỏi cán bộ, chiến sĩ phải
có bản lĩnh chính trị, giác ngộ chính trị cao. Chất lượng, hiệu quả của cuộc
đấu tranh này là thước đo việc phát huy truyền thống dân chủ và kỷ luật, tăng
cường bản chất giai cấp công nhân của quân đội ta hiện nay.
Truyền thống dân
chủ và kỷ luật là một giá trị tinh thần to lớn, phản ánh bản chất giai cấp công
nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của quân đội ta. Kế thừa, phát huy truyền
thống dân chủ và kỷ luật là vấn đề có tính nguyên tắc trong phát triển bản chất
giai cấp công nhân, nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội ta. Cần phải biết
trân trọng, giữ gìn truyền thống dân chủ và kỷ luật trong lịch sử xây dựng,
chiến đấu và trưởng thành của quân đội ta, làm cho nó trở thành động lực tinh
thần, niềm tự hào của các thế hệ quân nhân hiện nay và mai sau.
NXT-H1
1. Hồ Chí Minh, Toàn
tập, tập 5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr 189.
2 Hồ Chí Minh, Toàn
tập, tập 6, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr 153.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét