Trong
lịch sử, chế độ đa nguyên, đa đảng đã sớm xuất hiện vào đầu thế kỷ XVIII. Đây
là thời điểm giai cấp tư sản đóng vai trò là lực lượng xã hội tiến bộ, tích cực
đi tiên phong trong đấu tranh chống phong kiến, bảo vệ quyền bình đẳng của các
nhóm xã hội có lợi ích khác nhau, phát triển quyền tự do dân chủ tư sản. Chúng
ta không phủ nhận những yếu tố tích cực của đa nguyên, đa đảng, nhưng thực chất
đa nguyên, đa đảng không đồng nhất với dân chủ. Một đảng lãnh đạo không đồng
nhất với độc tài lãnh đạo, không đồng nhất với mất dân chủ. Không nhất thiết cứ
đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập mới có dân chủ thực sự và không có đa
nguyên, đa đảng thì không có dân chủ. Song cùng với bước phát triển của chủ
nghĩa tư bản, đặc biệt từ khi chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh chuyển thành chủ
nghĩa tư bản độc quyền (chủ nghĩa đế quốc), ý nghĩa tích cực ban đầu của đa
nguyên, đa đảng đã hoàn toàn không còn. Dù đã tìm mọi cách để che đậy song giai
cấp tư sản vẫn không thể phủ nhận được sự thực: Mục đích cuối cùng, mục
tiêu duy nhất của chế độ đa nguyên, đa đảng trong xã hội tư bản là bảo đảm
quyền lực của giai cấp tư sản, bảo vệ lợi ích của giai cấp bóc lột bằng mọi
giá.
Một
số ít người do thiếu hiểu biết đã tin vào những luận điệu chống phá của các lực
lượng thù địch mà lầm tưởng cứ nhiều đảng cạnh tranh thì sẽ dân chủ hơn. Nhìn
sang một số nước tư bản hiện nay, đặc biệt là Mỹ, bên cạnh xã hội được coi là
“miền đất hứa” với những ánh mỹ kim hào nhoáng, vẫn còn tồn tại một “xã hội”
khác hoàn toàn với đầy rẫy những bất công, bạo lực, đói nghèo, thất nghiệp, mất
dân chủ,… Mỹ có 112 đảng, nhưng chỉ có hai đảng Cộng hòa và Dân chủ thay nhau
cầm quyền, tuy bề ngoài là chế độ đa đảng đối lập song xét về bản chất đó chỉ
là một đảng - đảng của giai cấp tư sản. Dù Đảng Dân chủ hay Đảng Cộng hòa nắm
quyền cũng đều là đảng của giai cấp tư sản, đều nhận sự tài trợ của các tập
đoàn kinh tế, đại diện cho lợi ích của giai cấp tư sản. Vì thế, dân chủ ở Mỹ không
gì khác là nền dân chủ tư sản, nền dân chủ chỉ dành cho một bộ phận thiểu số,
một số ít người trong xã hội. Trong khi đó, dân chủ suy đến cùng là quyền làm
chủ của nhân dân, quyền lực thuộc về nhân dân lao động. Do vậy, chế độ đa nguyên,
đa đảng không bao giờ và không thể mang lại những giá trị dân chủ đúng nghĩa.
Đa
nguyên, đa đảng không phải là “yếu tố duy nhất, nền tảng duy nhất” đảm bảo được
dân chủ đích thực mà bản chất của dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân. Dân
chủ là một giá trị xã hội, được hình thành và đảm bảo bởi nhiều yếu tố, trong
đó có lực lượng cầm quyền xã hội, cơ chế quản lý xã hội và trình độ làm chủ của
người dân… Vì vậy, bất cứ xã hội nào, nhất nguyên hay đa nguyên, một đảng hay
đa đảng nhưng nếu đảng cầm quyền và nhà nước quan tâm đến thể chế bảo đảm quyền
lực thuộc về nhân dân, tôn trọng nhân dân, chăm lo cho nhân dân, coi nhân dân
là gốc, là chủ thể của quyền lực… được thể hiện trong cương lĩnh, mục tiêu,
chương trình hành động, thông qua hệ thống Hiến pháp và pháp luật… thì xã hội
đó có dân chủ.
Thực
chất của cái gọi là đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập ở một số nước không
như một số người hiểu rằng đó là một chế độ “thực sự dân chủ” mà bản chất của
nó vẫn là nhất nguyên chính trị. Đó là một chế độ chính trị tư sản và giai cấp
tư sản vẫn là giai cấp duy nhất cầm quyền thống trị xã hội. Vậy sao một đất
nước, một dân tộc như Việt Nam đã lựa chọn và đi theo con đường XHCN lại phải
trao, chia sẻ quyền lực cho các đảng phái không theo con đường XHCN./.
NTC-H4
0 nhận xét:
Đăng nhận xét