Thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TW, ngày 18-2-1998, của Bộ Chính
trị (khóa VIII), “Về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở”, Đảng ta đã
có nhiều chủ trương đúng đắn về dân chủ, coi dân chủ vừa là mục tiêu, vừa là động
lực của sự phát triển đất nước, là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa, là mục
tiêu và động lực của công cuộc đổi mới. Thể chế hóa chủ trương của Đảng, Ủy ban
Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh về Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị
trấn và nhấn mạnh, nhận thức về dân chủ, thực hành dân chủ của nhân dân, nhất
là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp có bước chuyển biến tích cực, thực
hiện ngày càng tốt hơn quyền làm chủ của nhân dân. Dân chủ trực tiếp và dân chủ
đại diện được chú trọng, bảo đảm công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình của
người đứng đầu chính quyền ở cơ sở có bước chuyển biến quan trọng. Người đứng đầu
cấp ủy, chính quyền ở cơ sở đã tăng cường tiếp xúc, đối thoại, lắng nghe, tiếp
thu, giải quyết bức xúc và nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của người dân.
Cụ thể hóa Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022, các xã,
phường, thị trấn triển khai cơ bản đầy đủ những nội dung công khai cho nhân dân
biết, bàn thảo, quyết định và giám sát về các dự án, quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất, khu, cụm công nghiệp, dân cư; mức giá bồi thường thu hồi đất; công khai kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội, chương trình xây dựng nông thôn mới,... Công
tác cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính theo “cơ chế một cửa”,
“một cửa liên thông”, được triển khai tích cực; ý thức trách nhiệm, tinh thần,
thái độ phục vụ tổ chức, công dân của đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở có nhiều
chuyển biến rõ nét. Công tác tiếp dân, giải quyết đơn, thư kiến nghị, phản ánh,
tố cáo, khiếu nại của công dân được chính quyền cơ sở thực hiện nền nếp, mang lại
hiệu quả tích cực. Công tác đối thoại với nhân dân được cấp ủy, chính quyền các
cấp chú trọng và thực hiện hiệu quả, kịp thời tháo gỡ khó khăn, giải tỏa bức
xúc của người dân, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần củng cố niềm tin của nhân
dân vào sự lãnh đạo của cấp ủy, sự chỉ đạo, điều hành của chính quyền ở cơ sở.
Việc rà soát, sửa đổi, bổ sung và thực hiện quy ước, hương ước thôn, bản, tổ
dân phố bảo đảm theo quy định, phù hợp với truyền thống tốt đẹp của dân tộc,
xóa bỏ hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa mới. Tuy nhiên, việc thực hiện Luật Thực
hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022 ở xã, phường, thị trấn có nơi, có việc còn hình
thức, chưa thực chất; trong thực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm,
dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, cũng như việc công khai một số
chương trình, dự án, công trình ở một số địa phương, cơ sở còn chưa đầy đủ, kịp
thời. Việc tiếp thu ý kiến của nhân dân, giải quyết kiến nghị, bảo đảm quyền và
lợi ích hợp pháp, nguyện vọng chính đáng của nhân dân ở một số nơi còn chưa kịp
thời, chưa gắn với thực hiện kỷ luật, kỷ cương, đúng pháp luật.
Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém nêu trên là do: Công tác
lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022
chưa được một số cấp ủy, chính quyền ở cơ sở quan tâm đúng mức; công tác nắm bắt
tình hình nhân dân, nhất là những vấn đề mới nảy sinh, nhạy cảm, nổi cộm, bức
xúc, còn thiếu kịp thời,... Công tác hòa giải ở cơ sở, xử lý mâu thuẫn phát
sinh, tránh tạo thành “điểm nóng” có lúc, có nơi làm chưa tốt, còn để xảy ra một
số vụ việc lớn, phức tạp, kéo dài. Một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức,
viên chức chưa nêu cao vai trò tiên phong, gương mẫu trong đấu tranh, phòng, chống
tham nhũng, tiêu cực, hành vi vi phạm pháp luật.
Qua hơn 35 năm thực hiện đường lối đổi mới, Đảng ta đã kế thừa
và vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ, về xây dựng giai cấp nông dân, xây
dựng nông thôn mới. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng định hướng rõ: “Thực hành và
phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ và vai trò chủ thể của
nhân dân; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội”(13).
Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 16-6-2022, của Hội nghị Trung ương lần thứ năm
khóa XIII, “Về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm
2045”(14) đề ra quan điểm đúng đắn về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Đây là ba thành tố có quan hệ mật thiết, gắn bó, không thể tách rời, gắn kết chặt
chẽ giữa phát triển nông thôn bền vững với quá trình đô thị hóa theo hướng
“nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”; đồng thời, khẳng
định nông dân là chủ thể, là trung tâm của quá trình phát triển nông nghiệp,
kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới. Nghị quyết đưa ra nhiệm vụ, giải
pháp chủ yếu đầu tiên là nâng cao vai trò, vị thế, năng lực làm chủ, cải thiện
toàn diện đời sống vật chất, tinh thần của nông dân và cư dân nông thôn; bảo đảm
quyền làm chủ của nông dân và cư dân nông thôn theo phương châm “Dân biết, dân
bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hành dân chủ ở nông
thôn theo Quyết định số 263/QĐ-TTg, ngày 22-2-2022, của Thủ tướng Chính phủ,
“Phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021
- 2025”, các cấp, các ngành trong hệ thống chính trị phải thực hiện đồng bộ một
số giải pháp, như tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính
quyền cơ sở; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức
chính trị - xã hội; nâng cao trình độ dân trí, phát huy vai trò làm chủ của
nhân dân, tăng cường pháp chế, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương xã hội; nâng cao phẩm
chất, năng lực, trình độ, sự nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức,
viên chức; tăng cường hiệu quả sử dụng các phương tiện truyền thông, công nghệ
thông tin trong thực hành dân chủ ở cơ sở. Các ban, bộ, ngành trung ương phối hợp
chặt chẽ với các tỉnh, thành phố ban hành văn bản hướng dẫn cần thiết theo thẩm
quyền; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo trong quá trình tổ chức thực hiện.
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có vị trí quan trọng trong việc xây dựng và
ban hành kế hoạch thực hiện, như nguồn vốn, mục tiêu, nhiệm vụ, phân công rõ
trách nhiệm cho các sở, ban, ngành, các huyện, thị xã, thành phố thực hiện. Tiếp
tục hưởng ứng phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” do
Thủ tướng Chính phủ phát động, gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng
nông thôn mới, đô thị văn minh” giai đoạn 2021 - 2025, 2025 - 2030.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét