Gần 53 năm qua, Chủ tịch Hồ Chí
Minh - vị lãnh tụ thiên tài của cách mạng Việt Nam, Người tổ chức, sáng lập và
lãnh đạo Đảng ta đã đi xa, song những tư tưởng của Người về tự phê bình và phê
bình đến nay vẫn giữ nguyên giá trị, vẫn luôn soi sáng con đường cách mạng mà
Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn. Trong bối cảnh hiện nay, Đại hội XIII của Đảng
đang đến gần, để giũ vững và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng, việc nghiên
cứu, quán triệt và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê
là hết sức quan trọng và cần thiết.
Sinh thời, Người rất quan tâm đến
vấn đề tự phê bình và phê bình trong Đảng. Trong di sản tư tưởng để lại cho
muôn đời sau, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành khá nhiều trang để bàn về vấn đề này.
Theo Hồ Chí Minh, tự phê bình và phê bình là tìm ra những ưu điểm để phát huy,
những khuyết điểm, nhược điểm để khắc phục, tăng cường đoàn kết thống nhất
trong nội bộ, không ngừng nâng cao chất lượng công tác, giúp cho cán bộ, đảng
viên và tổ chức đảng ngày một tiến bộ, trưởng thành. “Tự phê bình và phê bình
là thứ vũ khí sắc bén nhất, nó giúp cho Đảng ta mạnh và ngày càng mạnh thêm.
Nhờ nó mà chúng ta sửa chữa khuyết điểm, phát triển ưu điểm, tiến bộ không
ngừng. Cho nên đảng viên và cán bộ cần phải nâng cao giác ngộ tư tưởng, ngăn
ngừa tự đại tự cao, mạnh dạn công khai tự phê bình, vui vẻ tiếp thụ sự phê bình
của người khác”[1]. Tự phê bình và
phê bình không phải chỉ để riêng bản thân một tổ chức hoặc cá nhân cán bộ, đảng
viên tiến bộ, mà còn giúp cho các tổ chức khác, đồng chí khác học tập, rút kinh
nghiệm để cùng tiến bộ. Hồ Chí Minh còn chỉ ra rằng, đảng viên cũng là con người
và Đảng cũng từ xã hội mà ra, do đó không nên thần thánh hoá Đảng và đảng viên:
“Đảng ta không phải trên trời sa xuống. Nó ở trong xã hội mà ra. Vì vậy, tuy
nói chung, thì đảng viên phần nhiều là những phần tử tốt, nhưng vẫn có một số
chưa bỏ hết thói xấu tự tư tự lợi, kiêu ngạo, xa hoa, v.v.. Những thói xấu đó
có đã lâu, nhất là trong 80 năm nô lệ. Những thói xấu đó, họ mang từ xã hội vào
Đảng”[2]. Và cách tốt
nhất để gột rửa, lọc bỏ những thói xấu đó theo Người, là phải thường xuyên tự
phê bình và phê bình ráo riết.
Theo Hồ Chí Minh: “Người đời không
phải thánh thần, không ai tránh khỏi khuyết điểm”[3]; “Đảng viên và
cán bộ cũng là con người. Ai cũng có tính tốt và tính xấu. Song đã hiểu biết,
đã tình nguyện vào một Đảng vì dân, vì nước, đã là một người cách mạng thì phải
cố gắng phát triển những tính tốt và sửa bỏ những tính xấu”[4].
Vì vậy phải đẩy mạnh tự phê bình và phê bình để thông qua đó, mỗi người, cũng
như mỗi cán bộ, đảng viên nhìn nhận ra khuyết điểm, “tính xấu” của mình và có
biện pháp kiên quyết khắc phục nó. Người còn chỉ ra rằng, những “tính xấu” của
mỗi cán bộ, đảng viên không những có hại cho bản thân họ, mà còn có hại đến
Đảng, đến nhân dân. Bằng ví dụ hết sức mộc mạc, dễ hiểu, Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã chỉ rõ những tác hại của thái độ lẩn tránh trách nhiệm trong đấu tranh tự
phê bình và phê bình: “nể nang không phê bình, để cho đồng chí mính cứ sa vào
lầm lỗi, đến nỗi hỏng việc. Thế thì khác nào thấy đồng chí mình ốm, mà không
chữa cho họ. Nể nang mình, không dám tự phê bình, để cho khuyết điểm của mình
chứa chất lại. Thế thì khác nào mình tự bỏ thuốc độc cho mình”[5].
Đối với tổ chức Đảng, theo Hồ Chí
Minh, tự phê bình và phê bình là phương tiện quan trọng nhất để xây dựng, củng
cố sự đoàn kết thống nhất trong Đảng. Trong Di chúc của Người đã chỉ rõ: “thường
xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và
phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng”[6]. Đoàn kết trong
Đảng là đoàn kết thống nhất rất cao, là đoàn kết thống nhất từ trong tư duy,
nhận thức, từ trong lý tưởng đến hành động hàng ngày. Tự phê bình và phê bình
sẽ giúp gột rửa, lọc bỏ những sai lệch, những bất đồng và trên cơ sở đó tạo nên
sự kết dính, gắn bó hữu cơ trong nội bộ Đảng. Người viết: “muốn đoàn kết chặt
chẽ trong Đảng, ắt phải thống nhất tư tưởng, mở rộng dân chủ nội bộ, mở rộng tự
phê bình và phê bình”[7].
Theo Hồ Chí Minh, tự phê bình và
phê bình còn là thang thuốc hay nhất để chữa nhiều thứ chứng bệnh, để bồi bổ
cho cơ thể của Đảng ngày càng thêm cường tráng; đồng thời, là vũ khí sắc bén
giúp Đảng vượt qua mọi hiểm nguy, thách thức: "Trong bao nhiêu năm hoạt
động bí mật, dù bị bọn thực dân khủng bố gắt gao và Đảng ta gặp rất nhiều khó
khăn, nguy hiểm, nhưng Đảng ta ngày càng phát triển, càng mạnh mẽ và đã lãnh
đạo nhân dân làm cách mạng thành công, kháng chiến thắng lợi. Đó là vì Đảng ta
khéo dùng cái vũ khí sắc bén phê bình và tự phê bình"[8].
Về cách thức và phương pháp tiến
hành tự phê bình và phê bình, theo Hồ Chí Minh, tự phê bình và phê bình phải
tiến hành thường xuyên. Bởi vì con người ta hôm nay tốt, không có nghĩa ngày
mai vẫn cứ tốt; người hôm nay mắc sai lầm, sửa chữa rồi, không có nghĩa ngày
mai không thể mắc sai lầm nữa. Vì vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu cán bộ,
đảng viên: “mỗi người mỗi ngày phải thiết thực tự kiểm điểm và kiểm điểm đồng
chí mình. Hễ thấy khuyết điểm phải kiên quyết tự sửa chữa, và giúp đồng chí
mình sửa chữa". Phải như thế Đảng mới chóng phát triển, công việc mới
chóng thành công. Nếu không làm thường xuyên thì khuyết điểm sẽ ngày càng tích
tụ nhiều lên, lấn át ưu điểm. Những cán bộ, đảng viên thoái hóa biến chất, tham
ô, tham nhũng, vi phạm tư cách đảng viên, nguyên nhân suy cho cùng là do không
thường xuyên tự phê bình và tiếp thu phê bình.
Quán triệt và thực hiện tư tưởng Hồ
Chí Minh về tự phê bình và phê bình, trong quá trình xây dựng và hoạt động,
Đảng ta luôn coi trọng tự phê bình và phê bình. Đảng ta khẳng định tự phê bình
và phê bình là quy luật phát triển của Đảng, là thước đo trình độ sinh hoạt dân
chủ trong Đảng và là ý thức trách nhiệm của đảng với nhân dân. Tự phê bình và
phê bình là biện pháp quan trọng để giải quyết mâu thuẫn trong nội bộ Đảng, để
giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng.
Thực tế, trong nhiều năm qua ở
những nơi tiến hành tự phê bình và phê bình nghiêm túc đã giúp các tổ chức đảng
nắm được điểm mạnh, điểm yếu của tập thể mình cũng như của từng cán bộ, đảng
viên. Đã góp phần phát hiện những sơ hở, thiếu sót, kịp thời khắc phục sửa chữa
và làm rõ một số vụ việc tiêu cực, vi phạm nghiêm trọng để xử lý. Ở những nơi
này, tình đồng chí trong nội bộ đoàn kết gắn bó, uy tín của tổ chức đảng đối
với quần chúng được nâng cao, nhiều cán bộ, đảng viên, kể cả những đồng chí có
sai lầm, khuyết điểm đã vươn lên tiến bộ.
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả
của tự phê bình và phê bình trong Đảng cần tập trung thực hiện tốt những nội
dung, biện pháp chủ yếu sau:
Một là, phải đứng trên lập trường
chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững đường lối của Đảng. Đó
chính là căn cứ để mỗi cán bộ, đảng viên kiểm tra lại công việc của mình, tư
cách và năng lực của mình. Phải kết hợp chặt chẽ giữa tự phê bình với phê bình;
kết hợp chặt chẽ giữa phê bình từ trên xuống và phê bình từ dưới lên. Bên cạnh
đó, tự phê bình của Đảng phải gắn chặt với phát huy sự giám sát phê bình của
nhân dân. Thực hiện chế độ cán bộ, đảng viên tự phê bình trước dân, lấy ý kiến
của nhân dân đóng góp cho công tác xây dựng đảng, cho đảng viên.
Hai là, tăng cường tuyên truyền,
giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về tự phê bình và phê bình
để họ hiểu rõ vị trí, vai trò, sự cần thiết phải đẩy mạnh hoạt động đó và nắm
vững cách thức, phương pháp tiến hành tự phê bình và phê bình theo tư tưởng Hồ
Chí Minh. Kiên quyết duy trì, thực hiện nghiêm túc nền nếp chế độ tự phê bình
và phê bình trong các cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan nhà nước, các tổ chức xã
hội. Thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, giữ gìn sự đoàn kết thống
nhất trong Đảng, chống mọi biểu hiện chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội thực
dụng, cục bộ bè phái, mất đoàn kết.
Ba là, thường xuyên làm tốt công
tác kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những tổ chức đảng, đảng viên
không thực hiện tốt nghị quyết, chỉ thị của Đảng về tự phê bình và phê bình,
nhất là những người có thái độ thành kiến, trù dập người phê bình; phải có biện
pháp bảo vệ người phê bình đã dũng cảm đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực;
đồng thời, phải có biện pháp buộc người có khuyết điểm, bị phê bình phải sửa
chữa khuyết điểm. Tự phê bình và phê bình phải đi đôi với giữ kỷ luật nghiêm
minh, kiên quyết xử lý, loại trừ ra khỏi hàng ngũ của Đảng những phần tử không
còn tư cách người đảng viên.
Để thực hiện những giải pháp trên,
điều quan trọng là cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ chủ chốt, phải thấm
nhuần sâu sắc tự phê bình và phê bình theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Coi đó vừa là
một phẩm chất đạo đức của người đảng viên, cán bộ, vừa là một biện pháp cơ bản,
có ý nghĩa quyết định, giúp cho họ ngày càng tiến bộ, trưởng thành. Thực hiện
tốt tự phê bình và phê bình theo tư tưởng của Người, còn góp phần giải quyết
thấu đáo các vấn đề nảy sinh về tư tưởng, đạo đức, lối sống một cách kiên
quyết, ráo riết nhưng thiết thực, có lý có tình, không rơi vào tình trạng đối
kháng, đao to búa lớn, do đó mà đạt hiệu quả cao; là một trong những điều kiện
tiên quyết để xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, luôn xứng đáng
là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân.
NXT - H1
0 nhận xét:
Đăng nhận xét