Những năm gần đây, khái niệm “xã hội dân sự” xuất
hiện trên các diễn đàn, báo chí, truyền thông xã hội với tần suất ngày càng nhiều
hơn. Sở dĩ như vậy là trong vòng hai thập niên qua, “xã hội dân sự” được các thế
lực thù địch, cơ hội chính trị triệt để lợi dụng nhằm thực hiện chiến lược “diễn
biến hòa bình” chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Một số học giả trên thế giới có quan điểm chống cộng
rất đề cao vai trò của “xã hội dân sự” trong các cuộc “cách mạng sắc màu” lật đổ
chế độ xã hội chủ nghĩa. Giữa những năm 80 của thế kỷ XX, ngay sau khi khởi xướng
cải tổ với việc M. Goócbachốp chủ trương “công khai hóa” và “dân chủ hóa”, các
tổ chức đoàn thể phi chính thức và các ấn phẩm tuyên truyền cho tự do hóa tư sản
dưới nhiều hình thức đã mọc lên “như nấm sau mưa” ở Liên Xô. M. Goócbachốp
không những cho phép các đoàn thể phi chính thức tồn tại mà còn cổ vũ các đảng
phái, từng bước thực hiện chế độ đa đảng. Các đảng đối lập ra đời và sau đó đã
giành được chính quyền tại một loạt địa phương dưới cái gọi là “bầu trời tự do”
là hệ quả trực tiếp của chính sách nêu trên. Những tổ chức này trắng trợn xuyên
tạc lịch sử, bôi nhọ, hạ bên các nhà lãnh đạo Liên Xô trước đây, phủ nhận thành
tựu của chủ nghĩa xã hội, ngang nhiên hô hào chống chế độ và Nhà nước Xô viết.
Đây là một trong những nhân tố trực tiếp dẫn đến sự tan rã của Liên Xô.
Ở Đông Âu, những năm 70, đầu 80 của thế kỷ XX, ở một
số nước đã hình thành các công đoàn, hội có xu hướng tách khỏi quản lý của Nhà
nước, đối lập với chính quyền, hoạt động với danh nghĩa là “tổ chức xã hội dân
sự” nhân danh bảo vệ công nhân, bảo vệ các quyền dân sự. Thông qua việc lôi kéo
quần chúng, với sự hỗ trợ từ nước ngoài, một số tổ chức công giáo, được kích hoạt
thêm bởi các chính sách “công khai hóa” “dân chủ hóa” và chính sách đối ngoại với
đồng minh của M. Goócbachốp, những tổ chức này nhanh chóng chuyển hóa thành tổ
chức chính trị đối lập, đóng vai trò trọng yếu trong việc hạ bệ uy tín của nhà
nước, thúc đẩy hình thành chế độ đa đảng và giành chính quyền thông qua cái gọi
là “bầu cử dân chủ”. Các cuộc cách mạng đường phố tại các nước khu vực Trung
Đông - Bắc Phi hay “cách mạng nhung”, “cách mạng màu” ở một số nước thuộc không
gian hậu Xôviết thời gian qua cũng cho thấy vai trò của các cơ quan đặc biệt nước
ngoài trong việc hỗ trợ các tổ chức xã hội dân sự trong nước lôi kéo, kích động
quần chúng lật đổ các chính thể hợp pháp, gây nên tình trạng khủng hoảng chính
trị, thậm chí có nước còn lâm vào cảnh chia rẽ, xung đột triền miên, lãnh thổ bị
chia cắt lâu dài.
Như vậy, cần thấy rõ, ở nhiều quốc gia, nhất là các
nước đang phát triển, sự hình thành các tổ chức của “xã hội dân sự” thường chịu
sự tác động của nhiều nhân tố, trong đó có các lực lượng chính trị từ bên ngoài
thông qua hình thức và con đường khác nhau.
Đối với Việt Nam, nhận thức về “xã hội dân sự” để
thấy được âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch trong việc lợi dụng nó để
chống phá Đảng, Nhà nước ta là một vấn đề cấp bách, cần thiết. Tuy nhiên, đây
là một vấn đề chính trị, xã hội phức tạp, còn có nhiều nhận thức khác biệt, thậm
chí đối lập nhau. Tùy theo góc độ tiếp cận, hiện nay đang tồn tại hai phương diện
phổ biến về xã hội dân sự. Một là,
tuyệt đối hóa, đề cao quá mức vai trò của tổ chức “xã hội dân sự”, cho rằng cần đẩy mạnh sự phát triển của “xã hội dân sự” ở Việt Nam, đồng nhất quá trình này
với thực hiện dân chủ hóa, xem đây là “liều thuốc vạn năng” cho khắc phục những
giới hạn của quản lý nhà nước và giải quyết tiêu cực trong đời sống xã hội phát
sinh từ cơ chế thị trường; hai là,
coi “xã hội dân sự” mang tính chất tiêu cực đối lập với nhà nước xã hội chủ
nghĩa, là vấn đề nhạy cảm nên né tránh, ngại đề cập và không khuyến khích
nghiên cứu, tìm hiểu, thậm chí dựa vào các tổ chức xã hội hoạt động theo kiểu
“bất tuân dân sự”, gây nên tình trạng vô chính phủ, bất ổn chính trị - xã hội ở
nhiều nước trên thế giới rồi bài xích, phủ nhận sạch trơn vai trò các hội, quỹ,
diễn đàn trong tham gia quản lý, phát triển xã hội.
Như vậy, quan niệm “xã hội dân sự” hiện nay vẫn còn
nhiều tranh cãi. Đây chính là kẽ hở để các thế lực thù địch lợi dụng chống phá Đảng,
Nhà nước ta. Thời gian qua, các thế lực thù địch đã và đang triệt để lợi dụng,
thúc đẩy hình thành xã hội dân sự đối lập với Đảng, hoạt động ngoài sự quản lý
của Nhà nước, tạo tiền đề cho can thiệp, lật đổ dưới danh nghĩa “chuyển hóa dân
chủ”, đưa các lực lượng chống đối lên nắm chính quyền. Vì vậy, cần nhận thức đầy
đủ về “xã hội dân sự” và có cách ứng xử phù hợp với vấn đề “xã hội dân sự”.
Bác bỏ, phê phán, đấu tranh kiên quyết với các quan điểm khuyến khích, cổ vũ
cho “xã hội dân sự” với ý đồ thúc đẩy hình thành các tổ chức chính trị đối lập.
Bởi, hiện nay nhiều vấn đề lý luận, thực tiễn liên quan đến “xã hội dân sự”
chưa được nghiên cứu thấu đáo, hiệu lực và công cụ quản lý Nhà nước, ý thức
pháp luật của người dân còn có những hạn chế. Do đó, nếu chúng ta buông lỏng,
thả nổi cho sự hình thành, phát triển “xã hội dân sự” sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy
phức tạp, khó kiểm soát, nhất là dưới góc độ quản lý nhà nước cũng như bảo vệ Đảng,
bảo vệ Nhà nước và bảo vệ an ninh quốc gia.
T.H.H
- H2
0 nhận xét:
Đăng nhận xét