QUAN ĐIỂM CỦA V.I. LÊNIN VỀ VẤN ĐỀ “THANH ĐẢNG” VÀ SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

 Cao Xuân Nguyên - H2

1. Quan điểm của V.I. Lênin về vấn đề thanh đảng

Vì sao phải thanh đảng?

Sở dĩ V.I. Lênin đặt ra vấn đề thanh đảng một cách kiên quyết và dứt khoát chỉ vài năm sau khi Đảng Cộng sản Nga trở thành đảng cầm quyền có cơ sở hiện thực bức thiết. Từ năm 1912, Đảng Công nhân Dân chủ xã hội Nga tách thành hai Đảng: Bôn-sê-vích, Men-sê-vích và đã xuất hiện những nhận thức tư tưởng khác nhau, thành phần xuất thân của đảng viên cũng khá phức tạp. Sau Cách mạng Tháng Mười năm 1917, một bộ phận những người Men-sê-vích xin ra nhập Đảng Cộng sản Bôn-sê-vích. Từ đây, trong Đảng liên tiếp nổ ra cuộc đấu tranh gay gắt giữa những người Bôn-sê-vích (cũ) và những người Men-sê-vích xung quanh các vấn đề như: Hoà ước B-rét-li-tốp, chính sách thời chiến, chính sách kinh tế mới (NEP) của V.I. Lênin, quan niệm về công đoàn về nhà nước, vấn đề chuyên chính vô sản, điều kiện và tiêu chuẩn kết nạp đảng,… Trong khi ấy, Đảng Cộng sản trở thành lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội, một bộ phận cán bộ, đảng viên đã thực sự “có chức”, “có quyền” và đã xuất hiện những tư tưởng chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng làm giảm uy tín, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng.

Mục đích tiến hành thanh đảng

Thứ nhất, tiến hành thanh đảng để loại trừ những đảng viên thoái hóa biến chất, bọn phiêu lưu, bọn khiêu khích, những phần tử cơ hội, xét lại ra khỏi Đảng. 

 Thứ hai, tiến hành thanh đảng nhằm nâng cao chất lượng đảng viên, tạo sự thống nhất về chính trị, tư tưởng, tổ chức; khẳng định vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đảng cầm quyền; lãnh đạo và tổ chức thực hiện chính sách NEP, khôi phục sản xuất, khắc phục hậu quả chiến tranh và nội chiến, đồng thời xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội.

Thứ ba, tiến hành thanh đảng để đặc trị các “căn bệnh”, các loại tội phạm, các sai phạm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong bộ máy nhà nước như: bệnh kiêu ngạo, bệnh mù chữ, và bệnh hối lộ; đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, củng cố tăng cường mối liên hệ giữa Đảng - Nhà nước - Nhân dân, củng cố liên minh công - nông. “Cuộc thanh đảng tới đây sẽ nhằm vào những người cộng sản lên mặt là quan cai trị”.

Đối tượng của thanh đảng

Một là, những kẻ bè phái chống Đảng như bọn Men-sê-vích, Tơ-rốt-kít, những người Men-sê-vích gia nhập Đảng Cộng sản Nga sau giai đoạn 1918 khi cách mạng đã thành công. Bởi lẽ, phần lớn những người này có biểu hiện cơ hội, lúc cách mạng khó khăn thi né tránh, khi cách mạng thành công thì khẩn thiết tham gia. Do đó, “phải thanh trừ ra khỏi đảng độ chừng chín mươi chín phần trăm những người Men-sê-vích đã tham gia Đảng Cộng sản Nga sau năm 1918”[4].

Hai là, những người thuộc các đảng phái khác ra nhập Đảng Cộng sản Nga sau Cách mạng Tháng Mười. Theo V.I. Lênin, phải thẩm tra, xem xét lại tư cách và động cơ của họ trước khi thanh lọc “những người thuộc các đảng khác gia nhập đảng sau tháng Mười năm 1917”.

Ba là, “những người gia nhập đảng xuất thân từ tầng lớp quan lại và viên chức đã làm việc cho các chính phủ cũ”[6].

 Bốn là, “những người đã giữ những chức vụ gắn liền với những đặc quyền đặc lợi nào đó”.

 Năm là, những người thuộc viên chức Xô viết và những đảng viên quan liêu, thoái hóa, không trung thực, nhu nhược, xu nịnh, luồn lọt, bọn tham ô, ăn cắp, “bọn người lập ra hết ban này ban nọ, mà không làm và không biết làm một công tác thực tiễn nào”.

V.I. Lênin yêu cầu thẩm tra, điều tra, kết luận, xử lý hoặc “đuổi ra khỏi Đảng” những đảng viên không đủ tiêu chuẩn, hoặc trước đây là đảng viên nhưng nay đã không còn kiên định, bấp bênh, dao động hoặc đã lộ rõ bản chất gian giảo, nhu nhược, không trung thực, xu nịnh, ăn cắp, quan liêu, tha hóa, trong đó có cả những đảng viên thiếu năng lực.

Hình thức và biện pháp tiến hành thanh đảng

Một là, Đảng phải có đường lối đúng, tuân thủ nghiêm ngặt Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt và hoạt động của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ.

Hai là, tiến hành đăng ký lại đảng viên, kết hợp với thẩm tra, điều tra, xác minh, thanh tra, kiểm tra chặt chẽ, kết luận đúng người, đúng việc, khách quan, công bằng, minh bạch.

Ba là, dựa vào những kinh nghiệm và ý kiến của quần chúng nhân dân, của giai cấp công nhân và các tổ chức quần chúng.

Bốn là, tiến hành thử thách rèn luyện, sàng lọc đảng viên trong thực tiễn, thông qua việc phân công, giao nhiệm vụ, động viên họ ra mặt trận, tham gia lao động cộng sản chủ nghĩa...

Năm là, chấn chỉnh hệ thống tổ chức cơ sở đảng; thanh lọc đảng viên toàn diện, từ thấp đến cao, từ cấp tối cao xuống đến cơ sở, “không vị nể cá nhân”; đồng thời, nâng cao chất lượng, điều kiện, tiêu chuẩn và bảo đảm đúng các thủ tục nguyên tắc trong kết nạp đảng viên; quản lý, giáo dục và rèn luyện đảng viên, kết hợp với sàng lọc đội ngũ đảng viên.

Sáu là, tiến hành thanh đảng phải gắn liền với cải cách, cải tiến bộ máy chính quyền nhà nước, thúc đẩy phong trào hành động cách mạng của quần chúng.

2. Vận dụng quan điểm về thanh đảng của V.I. Lênin trong xây dựng đội ngũ đảng viên, xây dựng và chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt Nam

Một là, tăng cường tuyên truyền, giáo dục, quán triệt, nghiên cứu, học tập nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về ý nghĩa, tầm quan trọng, những nội dung tư tưởng về xây dựng Đảng của giai cấp công nhân, trong đó có quan điểm, tư tưởng thanh đảng của V.I. Lênin để vận dụng vào công tác xây dựng đội ngũ đảng viên, nhất là công tác sàng lọc đảng viên bảo đảm đúng hướng, chặt chẽ và có chất lượng.

Hai là, tiến hành tốt công tác phát triển đảng viên, kết hợp chặt chẽ với công tác quản lý đảng viên, giáo dục, rèn luyện và sàng lọc đội ngũ đảng viên ở tất cả các cấp bộ đảng, nhất là đảng viên ở cơ sở, đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương quản lý; đảng viên là cán bộ chủ trì, chủ chốt trong các cơ quan của hệ thống chính trị; đảng viên công tác trong các lĩnh vực trọng yếu, cơ mật, lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm. Đồng thời, điều tra, thẩm tra, xác minh, kết luận, xử lý nghiêm các đảng viên sai phạm, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đưa ra khỏi đảng những đảng viên thiếu năng lực, mất uy tín, giảm sút uy tín nghiêm trọng làm ảnh hưởng tới thanh danh của Đảng. Đặc biệt, cần quán triệt và thực hiện nghiêm Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) “về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới

Ba là, gắn kết chặt chẽ cuộc vận động đổi mới, chỉnh đốn Đảng với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, các cuộc vận động, các phong trào hành động cách mạng của các tổ chức, các lực lượng, các tầng lớp nhân dân. Động viên nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ đảng viên, giám sát, góp ý, phê bình, khiếu nại, tố cáo các sai phạm, tiêu cực của cán bộ, đảng viên.

Bốn là, tích cực đấu tranh bác bỏ những quan điểm sai, trái, thù địch, phản động bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng; làm tốt công tác tổ chức, công tác bảo vệ chính trị nội bộ, có biện pháp hữu hiệu để bảo vệ danh dự, uy tín, sức khỏe, tính mạng, tài sản của cán bộ, đảng viên và nhân dân trước các âm mưu, thủ đoạn chống phá, đe dọa, mua chuộc, lôi kéo, khủng bố, ám sát… của các thế lực thù địch.