Cách mạng
tháng Tám thành công, ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch
Hồ Chí Minh đã đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng
hòa, nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Trong bản Tuyên ngôn độc lập, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã trân trọng trích lại 2 bản tuyên ngôn có ý nghĩa thời đại.
Đó là Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ năm 1776 và Tuyên ngôn nhân quyền và dân
quyền của Cách mạng Pháp năm 1789.
Trên 2/3 thế
kỷ, kể từ khi bản Tuyên ngôn độc lập ra đời, thế nhưng lợi dụng internet, mạng
xã hội,... và nhân các dịp kỷ niệm lớn của đất nước thì các thế lực thù địch
trong và ngoài nước, những phần tử thoái hóa về tư tưởng chính trị đã đưa lên mạng
những bình luận xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ chế độ nhằm chuyển hóa chế độ ta
sang con đường “dân chủ, nhân quyền” ngoại nhập. Đặc biệt họ ra sức cho rằng bản
Tuyên ngôn độc lập của Việt Nam "ăn cắp" tư tưởng của các nước đế quốc!
Tuy nhiên,
giá trị đích thực của Bản tuyên ngôn độc lập của nước ta do Hồ Chí Minh soạn thảo
và công bố là không thể phủ nhận. Tại Hội thảo quốc tế “Việt Nam trong thế kỷ
XX” diễn ra từ ngày 19 - 21/9/2000 tại Hội trường Ba Đình, bà Lady Borton - nhà
văn hóa, nhà báo Hoa Kỳ, nói tiếng Việt như người Việt đã phát biểu:
- … Các nhà sử
học Mỹ vẫn sai lầm ở chỗ họ nghĩ rằng Hồ Chí Minh trực tiếp trích dẫn bản Tuyên
ngôn Độc lập của Mỹ. Ông không hề trích dẫn. Trái lại, Hồ Chí Minh đã sửa đổi
tài liệu đó để khẳng định cách nhìn của ông.
Bản Tuyên
ngôn Độc lập Mỹ viết:
- “We hold
these truths to be self evident, that all, men are created equal … “ (Chúng tôi
coi đây là những chân lý hiển nhiên rằng mọi đàn ông sinh ra đều bình đẳng
...).
Nhưng bản
Tuyên ngôn Độc lập của Hồ Chí Minh bắt đầu bằng:
- “Tất cả mọi
người sinh ra đều có quyền bình đẳng” (All people are created equal).
Bà Lady
Borton nói tiếp:
- "Chỉ cần
thay đổi một từ, Hồ Chí Minh đã tham gia vào sự nghiệp giải phóng nửa nhân loại".
Bà còn nhấn mạnh:
- Cách chọn
chữ của Hồ Chí Minh trong lời kêu gọi “Hỡi đồng bào cả nước” rõ ràng đã nói lên
cái ý không thể đơn giản dịch nó ra tiếng Anh được. “Hỡi” có nghĩa như “thân mến”
và “cả nước” có nghĩa như “toàn bộ đất nước”. Cách chọn chữ rất hay của ông Hồ
là “đồng bào”. “Bào” có nghĩa là “cái bọc” như trong “bọc trứng”. Nó khiến ta
liên tưởng đến huyền thoại gốc gác của Việt Nam, mẹ Âu Cơ đẻ ra một bọc trăm trứng,
nở ra năm mươi người lên ở miền núi và năm mươi người xuống đồng bằng. “Đồng”
có nghĩa là rất nhiều. Do đó, “đồng bào” có nghĩa là “rất nhiều người được sinh
ra trong cùng một bọc trứng”, hoặc nghĩa là “những người thân thích”.
Tuyên ngôn Độc
lập của ông Hồ còn bao hàm ngôn ngữ tổng hợp nữa như: “Dân” (“people” “common
people”, “nhân dân” (“citzens”) và dân tộc (“nation”, “the people”. Từ ngữ Việt
Nam để chỉ “con người” (“men”) không hề xuất hiện ở đây.
Trong buổi
làm việc đó, nhà văn học giả Lady Borton còn có một so sánh rất thú vị:
- “… Chủ tịch
Hồ Chí Minh công bố Tuyên ngôn Độc lập vào ngày 2/9/1945 thì ngày 6/1/1946 tất
cả mọi người Việt Nam từ 18 tuổi trở lên không phân biệt nam nữ, tôn giáo, giàu
nghèo,… đều được đi bỏ phiếu bầu Quốc hội. Còn ở Mỹ, Tuyên ngôn Độc lập năm
1776, nhưng phải đến năm 1870 những người Mỹ da màu mới được quyền đi bầu, người
phụ nữ phải đến năm 1923 mới có “tu chính án về nam nữ bình đẳng”.
Có thể nói Tuyên ngôn độc lập năm 1945 là bản
Tuyên ngôn kép - Tuyên ngôn độc lập của dân tộc Việt Nam và Tuyên ngôn về Quyền
con người đối với các dân tộc thuộc địa của chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa đế quốc:
“Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có
quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”. Vì thế, không ai, không thế lực
nào có thể phủ nhận, làm lu mờ giá trị lịch sử của Bản tuyên ngôn độc lập của
nước Việt Nam./.
LNK-H1
0 nhận xét:
Đăng nhận xét