H2 - THẾ GIỚI QUAN TRIẾT HỌC TRONG LỊCH SỬ TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC VIỆT NAM

 

Về mặt thế giới quan triết học, có thể tóm lược sự phát triển thế giới quan của người Việt theo tiến trình lịch sử, thế giới quan của người Việt từ thời kỳ Hùng Vương mang tính ngây thơ, chất phác. Sau đó do tiếp thu tam giáo, tư tưởng triết học hình thành, khẳng định và phát triển rực rỡ vào thời Lý - Trần, thời Lê Sơ. Cuộc khủng hoảng về tư tưởng nói chung bắt đầu từ cuối thế kỷ XVI cho đến đầu thế kỷ XX, những tư tưởng triết học sâu sắc vẫn được thể hiện qua tên tuổi của Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Lê Quý Đôn. Để thoát ra khỏi những khủng hoảng, bế tắc tư tưởng, đã có những tư tưởng mang tính cách tân như tư tưởng của Quang Trung, Nguyễn Trường Tộ, tư tưởng của các nhà Nho yêu nước như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh. Đầu thế kỷ XX, khi chủ nghĩa Mác - Lênin được Nguyễn Ái Quốc truyền bá vào, hệ tư tưởng phong kiến bị loại bỏ, lịch sử Việt Nam có sự thay đổi về chất. Tư tưởng vô sản chiếm lĩnh vị trí thống trị trong đời sống tinh thần của xã hội. Và thực tiễn lịch sử đã chứng minh rằng chỉ có chủ nghĩa Mác - Lênin với bản chất khoa học và cách mạng của mình mới thật sự giải đáp được yêu cầu lịch sử dân tộc Việt Nam đặt ra vào đầu thế kỷ XX đến hiện nay. Do đó, việc nghiên cứu, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin với hạt nhân là phép biện chứng thấm sâu vào đời sống tinh thần của xã hội, làm nền tảng thế giới quan cho cán bộ, đảng viên và nhân dân ta hiện nay là một vấn đề hết sức quan trọng.

Theo Hồ Chí Minh, bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, khoa học, cách mạng nhất, soi sáng cho chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa cộng sản là chủ nghĩa Mác - Lênin. Hồ Chí Minh đã vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin cho phù hợp với hoàn cảnh lịch sử đất nước con người và văn hoá Việt Nam, đáp ứng những đòi hỏi về lý luận và thực tiễn của cách mạng Việt Nam. Cách mạng nước ta có được những thắng lợi to lớn như ngày nay, trước hết là nhờ có chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng ta đã khẳng định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng. Vì vậy, phải coi trọng bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định nền tảng tư tưởng của Đảng ta. Tiếp tục tinh thần đó Nghị quyết đại hội XIII khẳng định phải tiếp tục “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lốì đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”1.

NTL-H2

---

1 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2021, tr. 109.